هشت سال بعد از سرنگونی دیکتاتور مخلوع
همزمان با سالروز انقلاب ۱۷ فوریه لیبی و سرنگونی رژیم سابق این کشور و همچنین در سایه آشوبی که لیبی در این روزها با آن دست و پنجه نرم میکند، سوالاتی درباره اوضاع خانواده قذافی و پسران وی و آینده مبهمشان مطرح است.
سایت ارم نیوز در گزارشی درباره خانواده معمر قذافی، دیکتاتو سابق لیبی نوشت: قذافی هشت پسر داشت که سه تن از آنها در انقلاب سال ۲۰۱۱ کشته شدند و پنج پسر دیگر وی در مناطق و کشورهای مختلف متفرق شدهاند و اوضاع متفاوتی نسبت به هم دارند، طوری که یکی در زندان است و دیگری اوضاع سختی را پشت سر میگذارد و یکی دیگر نیز منزوی شده است.
بدون شک در میان پنج پسر قذافی بیشترین اسمی که طی چند سال اخیر بر سر زبانها بوده سیف الاسلام قذافی بوده است و برخی گمانهزنیها حاکی از آن است که وی نامزد برجسته انتخابات آینده لیبی خواهد بود.
در همین راستا، محمد هلیل، یک فعال لیبیایی گفته است که سیف الاسلام در لیبی است و علیرغم جنگهایی که کشور شاهد آن بوده از لیبی فرار نکرده است و بزرگان قبایل لیبی از وی محافظت کرده و او را در مقابل شبهنظامیانی که قصد کشتنش را دارند، تنها نمیگذارند.
رؤیای ریاستجمهوری
این فعال در پاسخ به سوالی درباره محل اقامت سیف الاسلام پس از گذشت هشت سال از انقلاب ۱۷ فوریه نیز تصریح کرد: سیف الاسلام از سلامتی کامل برخوردار بوده و با آزادی در میان قبایل لیبی در حال تردد است و مکان مشخصی را برای خود انتخاب نکرده است.
در همین راستا، خالد الغویل، وکیل سیف الاسلام قذافی میگوید: پس از گذشت هشت سال از کشته شدن معمر قذافی، همچنان شانسهای سیف الاسلام برای انتخابات ریاستجمهوری آینده باقی است و طیف گستردهای از ملت لیبی آماده حمایت از وی هستند، به ویژه پس از اینکه مردم از آشوب شبه نظامیان مسلح خسته شدهاند.
وکیل سیف الاسلام پیشتر به ارم نیوز گفته بود که تبلیغات انتخاباتی وی به شکل رسمی آغاز شده است و برنامههایی وجود دارند که قادر به نجات لیبی و تحقق وحدت ملی ملت لیبی هستند.
اما این اظهارات ابهامات درباره تلاشهای سیف الاسلام قذافی برای نامزد شدن برای انتخابات ریاست جمهوری لیبی به دلیل موضع قدرتهای غربی به ویژه فرانسه و انگلیس را افشا نمیکند، چراکه پسر قذافی همچنان به اتهام “جنایت علیه بشریت، قتل و ظلم و ستم” توسط دادگاه جنایی بینالمللی تحت تعقیب است.
هانیبال قذافی و لبنان
اما پسر دوم معمر قذافی، یعنی هانیبال قذافی پس از گذشت هشت سال از سقوط نظام پدرش با آینده مبهمی مواجه است، چراکه مقامات لبنان وی را از سال ۲۰۱۵ به اتهام دست داشتن در موضوع ناپدید شدن امام موسی صدر، رهبر جنبش امل و رهبر معنوی، سیاسی و فرهنگی شیعیان در لبنان بازداشت کردهاند.
محمد هلیل معتقد است که هانیبال به این زودیها به کشورش لیبی باز نخواهد گشت و وی با سختیهای زیاد و شرایط بسیار دشواری در زندانهای لبنان مواجه است.
وی افزود: دادگاه لبنان پیشتر هانیبال را تبرئه کرده بود اما برخی از طرفها بر محاکمه وی اصرار دارند.
پسر قذافی ماه گذشته میلادی از سازمان ملل خواست که یک تیم پزشکی به لبنان بفرستد تا با او در زندان ملاقات کند و بر شرایط سلامتی او نظارت کند. هانیبال همچنین تاکید کرد که از نظر جسمی مشکلات زیادی را دارد و شرایط بازداشت وی در لبنان “نامناسب” است.
پسر دیکتاتو سابق لیبی درباره شرایط جسمی خود در زندان اظهار کرد: وضعیت جسمی من خوب نیست. من از درد قفسه سینه، مشکل تنفسی، درد کمر و مشکلات پوستی ناشی از کمبود نور خورشید رنج میبرم. همچنین در اثر ضرب و شتم و شکنجه بینیام شکست.
ساعدی و شبهنظامیان
پسر سوم رئیسجمهوری پیشین لیبی، ساعدی قذافی است ک در حال حاضر در یکی از زندانهای لیبی به سر میبرد که تحت تسلط دولت توافق ملی این کشور به ریاست فائز السراج است.
توفیق السبهاوی، فعال حقوقی درباره شرایط وی گفته است: ساعدی در زندانهای شبه نظامیان همدست با “اخوان المسلمین” با شرایط سختی مواجه است و مقامات لیبی برای محاکمه وی به جرم آدمربایی و کمک مالی به گروههای مسلح آماده میشوند که من تمامی این اتهامات را باطل میدانم.
این فعال حقوقی افزود: ساعدی از پنج سال گذشته تاکنون و پس از تحویل از نیجر زندان را ترک نکرده است.
اعضای دیگر این خانواده
اعضای دیگر خانواده معمر قذافی در شرایط مبهمی به سر میبرند و اطلاعات چندانی درباره محل اقامت آنها وجود ندارد.
طبق گزارشهای سیاسی و محلی، عائشه قذافی ۴۲ ساله، دختر دیکتاتو سابق لیبی به همراه مادر و برادر ناتنی خود محمد به الجزایر فرار کرد و در حال حاضر در مسقط، پایتخت عمان سکونت دارد و از این کشور پناهندگی سیاسی دریافت کرده است.
اما خمیس، سیف العرب و معتصم قذافی در مناطق مختلف در جریان جنگ هشت سال پیش لیبی کشته شدند.
معمر قذافی نیز در سن ۶۹ سالگی در ۲۰ اکتبر ۲۰۱۱ کشته و جسد او به طور مخفیانه در صحرای لیبی دفن شد.
در همین راستا، محمد القشاط، آخرین سفیر لیبی در عربستان پیش از انقلاب این کشور جزئیاتی را درباره لحظات پایانی عمر معمر قذافی فاش کرده است.
وی در گفتوگو با شبکه روسیا الیوم گفت: غرب معتقد بود که قذافی مشکلات زیادی را برای آنها در آفریقا به وجود آورد و سیطره فرانسه بر آفریقای غربی را از بین برد و این موضوع به هیچ وجه به سود اروپا نبود.
سفیر اسبق لیبی در عربستان درباره سرنوشت قذافی نیز گفت: پس از قطع شدن ارتباطمان دیگر نمیتوانستیم به شکل طبیعی با وی ارتباط برقرار کنیم، این درحالی بود که من طرابلس را ترک کرده بودم. آخرین تماسم با وی در ۱۸ اوت پس از سقوط یک منطقه در نزدیکی مرزهای تونس بود و پس از آن ارتباطمان به صورت کامل قطع شد و من لیبی را در ۲۸ اوت ترک کردم و به الجزایر رفتم. این درحالی بود که قذافی با عبور از “بنی ولید” به استان “سرت” رفته بود.
وی ادامه داد: روایتهای متعددی درباره سرنوشت قذافی وجود دارند اما من روایت فرزندان ابوبکر یونس جابر، که به منزله وزیر دفاع و همراه قذافی بود و همراه با او نیز مرد را باور دارم. طبق روایت آنها، ناتو از شرق و گروههای دیگر از غرب قذافی و همراهانش را بمباران کردند تا اینکه شهر سرت را به طور کامل ویران کردند.
القشاط تصریح کرد: علاوه بر گروهی از داوطلبان، گروه دیگری نیز از محافظان ویژه قذافی را همراهی میکردند. وی تصمیم گرفت که به منطقه “وادی جارف”، زادگاه خود در استان سرت برود که خانواده و گورستان اعضای خانوادهاش آنجا بود.
سفیر رژیم سابق لیبی گفت: آنچه در این باره به من رسیده این است که قذافی پس از رفتن به وادی جارف با شبکه “الرأی” تماس گرفت و طبق گفته مقامات فرانسه، به دلیل همین تماس سازمان اطلاعات فرانسه پی به محل اقامت وی برد.