درگیری‌های خاورمیانه، تنش برسر اوکراین و بحران دریای جنوبی چین، حال و هوای رقابت‌های دو بلوک غرب و شرق پس از جنگ جهانی دوم را تداعی می‌کند
در اين ميان، اكنون بيش از هر زمان ديگري بحث در مورد برتري هوايي كشورها نسبت به يكديگر شنيده مي‌شود. رويارويي روسيه و غرب در اوكراين و سوريه و تنش جدي ميان چين و آمريكا بر سر درياي جنوبي چين اهميت اين برتري هوايي را براي همه طرف‌هاي درگير بالا برده است.
طي 2دهه گذشته، قدرت جنگنده‌هاي غربي هميشه به توانايي جنگنده‌هاي روسيه و چين چربيده است اما اكنون اين دو كشور هم برنامه خود را براي توليد هواپيماهاي پيشرفته آغاز كرده‌اند. عمر بسياري از تجهيزات در غرب و شرق طي سال‌هاي پيش رو به مرحله‌اي مي‌رسد كه ديگر امكان استفاده از آنها وجود ندارد. اين هم شامل هواپيماهاي جنگنده مي‌شود و هم شامل سيستم‌هاي دفاع هوايي. آمريكا حدود 2ماه پيش نسل جديدي از جنگنده‌هاي اف-35 را به مرحله توليد رساند كه قابليت رادارگريزي بالايي دارند.
هواپيماهاي اف-22 آمريكا كه آنها را «فراري» جنگنده‌ها مي‌نامند، از سال2005 به ناوگان هوايي آمريكا پيوسته‌اند و هنوز نو هستند. اما عمر بيش از سه چهارم هواپيماهاي آمريكا، به دهه1970 برمي‌گردد. هواپيماهاي اف-15 از سال1975، هواپيماهاي اف-16 از سال1979 و هواپيماهاي اف-18 از سال1978 تاكنون پرواز مي‌كنند. اروپايي‌ها هم هواپيماهاي رافائل و يوروفايتر را دارند كه عمرشان به دهه‌هاي 1980 و 1990 مي‌رسد.
روس‌ها طراحي جنگنده‌هاي رادارگريز تي-50 خود را آغاز كرده‌اند. اين هواپيما قدرت بالايي در رهگيري هواپيماهاي دشمن خواهد داشت. نيروي هوايي چين تاكنون به هواپيماهاي روسي وابسته بوده اما اخيرا اين كشور نيز برنامه خود براي نوسازي هواپيماهاي جنگنده و بمب‌افكن را آغاز كرده است. هواپيماهاي جي-20 چين كه توانايي‌شان شبيه به جنگنده‌هاي اف-22 آمريكاست، از سال2011 به پرواز در آمده‌اند اما هنوز در اختيار نيروي هوايي اين كشور قرار نگرفته‌اند.
پرواز جنگنده‌هاي اف‌سي-31 چين نيز كه شباهت زيادي با اف-35 آمريكايي‌ها دارد، از سال2012 آغاز شده است. آمريكايي‌ها در زمينه هواپيماهاي جنگنده و بمب‌افكن، دست بالا دارند اما روسيه و چين در حال ساخت هواپيماهاي جديد هستند و به‌زودي شكاف موجود ميان خود با غربي‌ها در جنگ هوايي را پر مي‌كنند.
اما چين و روسيه در زمينه سيستم‌هاي دفاع موشكي دست‌برتر را دارند. سيستم‌هاي اس-400 روسي توانايي هدف قرار دادن هواپيماها در فاصله 400كيلومتري را دارند. قدرت سيستم‌هاي اس-300 نصف اين بود. قرار است موشك‌هاي اس-400 روسيه در كريمه مستقر شوند. چين نيز موشك‌هاي اچ‌كيو-9 را در جزاير مورد مناقشه در درياي جنوبي چين مستقر كرده است.
در مقابل، آمريكايي‌ها به‌دنبال توليد سيستم‌هاي موشكي هستند كه به جنگنده‌هاي اين كشور اين امكان را مي‌دهد بيرون از برد سيستم‌هاي دفاع موشكي روسيه و چين قرار گرفته و آنها را با اين موشك‌ها هدف قرار دهند. نيازهاي جديد در جنگ هوايي، شركت‌هايي مثل بوئينگ و لاكهيد مارتين را به طراحي جنگنده‌هاي جديد وا داشته است. كشورهاي اروپايي، به‌خصوص انگليس هم برنامه‌هاي نوسازي جنگنده‌هاي خود را آغاز كرده‌اند. آلمان حتي پا را فراتر گذاشته و به‌دنبال ساخت جنگنده‌هاي بدون سرنشين است.
