زورآزمایی بازیگران فرامنطقهای در لیبی به کجا میرسد؟
برنده نهایی زورآزمایی کدامیک از دو طرف درگیر در لیبی خواهد بود، نظامیان بهرهبری ژنرال حفتر یا فائز سراج مستقر در طرابلس.
اکنون هشت سال است که لیبی صحنه درگیری و زورآزمایی بین مخالفان و گروههای شبهنظامی در لیبی است که قارچگونه از کنار و گوشه این کشور بعد از سرنگونی قذافی سر برآوردهاند. مخالفان معمر قذافی رهبر سابق لیبی تنها در یک موضوع با هم اتفاق نظر داشتند و آن بهزیر کشیدن قذافی و حذف وی از قدرت بود ولی پس از سرنگوی وی، دعواها بر سر قدرت و تقسیم غنائم ادامه یافت که تاکنون نیز این درگیریها ادامه دارد.
انقلابیون لیبی بهخلاف مصر و تونس بعد از حذف قذافی، اختلافات خود را کنار نگذاشتند و بهدلیل اینکه دولت مرکزی متحد و قدرتمندی هم در این کشور وجود نداشت از گوشه و کنار این کشور جریانهای شبهنظامی سر برآوردند که ساز خود را میزدند و داعیه قدرت را داشتند و با توسل به زور سعی داشتند که رقیب خود را کنار بزنند و به قدرت برسند.
ضعف کنگره ملی لیبی در اداره کشور، فقدان یک ارتش قوی و متحد ــ که زمینه را برای ایجاد ناامنی و هرجومرج فراگیر در این کشور فراهم کرد ــ باعث شد که ملت لیبی بعد از سرنگونی قذافی تا به امروز روی آرامش را به خود نبیند.
در چنین فضایی بود که یک نظامی تازهچهرهای بهنام خلیفه حفتر که زمانی از هواداران و یار وفادار معمر قذافی بود سر برآورد، ژنرالی که گفته میشود در این نبرد همراهی بدنه ارتش سابق لیبی را نیز با خود بههمراه دارد.
لیبی اکنون دو پاره شده (شرق و غرب) و با دو پارلمان و دو حکومت جدا هم از اداره میشود (طبرق و طرابلس)، در این میان ژنرال حفتر که ائتلاف کشورهایی از جمله مصر، امارات، عربستان، فرانسه، روسیه و آمریکا را با خود بههمراه دارد و شرق لیبی را در کنترل خود دارد، جنگ تمامعیاری را علیه طرابلس بهرهبری فایز سراج نخست وزیر لیبی که در طرابلس مرکز قدرت و پایتخت این کشور مستقر است و از سوی نهادهای بینالمللی از جمله سازمان ملل بهرسمیت شناخته شده است بهراه انداخته است. البته طرف مقابل حفتر نیز ساکت ننشستهاند و از گزینه مورد نظر خود در این کشور حمایت میکنند.
سراج در این نبرد همراهی ایتالیا، قطر و ترکیه را با خود بههمراه دارد.“دولت وفاق ملی” که رهبری آن را سراج بهعهده دارد بهابتکار سازمان ملل در طرابلس تشکیل شد و غرب لیبی از جمله شهر طرابلس در کنترل آن است.هر کدام از دو طرف درگیر خود را ناجی این کشور میدانند و طرف مقابل را سنگانداز مقابل تشکیل دولت منتخب در لیبی میدانند، البته در این میان نقش مصر و امارات در تحولات لیبی از کشورهای دیگر پررنگتر بهنظر میرسد و همه توان خود را برای روی کار آوردن یک نظامی در قدوقواره السیسی در این کشور بهکار گرفتهاند چرا که نظامیان را برای برقراری امنیت و برخورد با مشت آهنین در مبارزه با گروههای اسلامگرا فرد مناسبتری میدانند.
بازیگران منطقهای و فرامنطقهای که هرکدام منافع خاص سیاسی خود را در این کشور نفتخیز دنبال میکنند، از دو جریان درگیر در این کشور بر اساس استدلالهای خاص خود حمایت مالی و تسلیحاتی میکنند که این امر بر پیچیدگی بحران در این کشور افزوده و بر اساس آخرین گزارشها، تاکنون 260 نفر در نبردهای طرابلس کشته و شمار زیادی زخمی شدهاند. 32 هزار نفر نیز بر اثر این نبردها آواره شدهاند که در صورت عدم دخالت نهادهای بینالمللی برای توقف جنگ، ممکن است این کشور به آستانه جنگ داخلی فراگیر دیگری کشیده شود. آیا نهادهای بینالمللی برای پایان دادن به این جنگ وارد عمل خواهند شد و دو طرف درگیر را به میز مذاکرات خواهند کشاند یا اینکه باید منتظر ماند و دید که کدامیک از دو طرف درگیر جنگ را یکسره خواهند کرد، نظامیان بهرهبری حفتر که اکنون دست برتر را دارد یا فائز سراج غیرنظامی مستقر در طرابلس؟