عربستان سعودی این روزها با خبرهایش جنجالی شده و دست به قدم برداشتن در راه‌هایی زده که در تاریخ این کشور سابقه نداشته است
پس از فرمان آزادي رانندگي زنان كه خيلي‌ها را در جامعه بسته و تندروي اين كشور شگفت‌زده كرد، حالا براي نخستين بار در تاريخ، امروز يك پادشاه عربستان در ديداري رسمي راهي روسيه شده است.روسيه و عربستان به‌عنوان 2صادركننده بزرگ نفت جهان هميشه رقباي ديرينه‌اي بوده و به‌ويژه درباره مسئله سوريه اختلاف‌هاي دو طرف در سال‌هاي اخير در اوج قرار داشت اما دوطرف اكنون با چرخشي ۱۸۰درجه‌اي در تلاش براي همكاري‌هاي گسترده اقتصادي به‌ويژه در زمينه نفت و انرژي و همچنين همسويي ديپلماسي درباره مسائلي مهم مانند سوريه و يمن هستند.
وزير امور خارجه عربستان سفر سلمان بن عبدالعزيز به روسيه را تاريخي خوانده است. شايد از اين لفظ درباره بسياري از سفرهاي ديپلماتيك استفاده مي‌شود اما چرخش رياض به سوي مسكو بدون شك با دوري از آمريكا واقعا «تاريخي» به‌حساب مي‌آيد.
شايد به همين‌خاطر بود كه پوتين روز گذشته در پيام خود به شركت‌كنندگان در شانزدهمين نشست سران اطلاعاتي، امنيتي و مجريان قانون كشورهاي جهان درباره رابطه و اتحاد ديرينه عربستان و آمريكا گفت: هيچ‌چيز در جهان دائمي نيست. رياض و مسكو كه سال‌ها در تقابل بوده‌اند به‌عنوان 2قدرت نفتي اوپك تقريبا نيمي از نفت خام جهان را توليد مي‌كنند و به همين خاطر در بازار رقابت جدي دارند.
- توافق‌هاي 3 ميليارد دلاريالكساندر نواك، وزير انرژي روسيه با تأكيد بر اين مسئله گفت: تمركز ما تنها روي تحكيم همكاريمان در چارچوب توافق اوپك و غيراوپك نيست و همكاري در نفت، گاز، برق و انرژي تجديدپذير را هم دربرمي‌گيرد. وزير انرژي روسيه در گفت‌وگو با فايننشيال تايمز اعلام كرده كه در كنار صندوق يك ميليارد دلاري سرمايه‌گذاري در بخش انرژي، توافقي براي سرمايه‌گذاري ۱۵۰ميليون دلاري عربستان در شركت حفاري اورآسياي روسيه خواهد داشت. همچنين طي اين سفر توافقي ۱.۱ميليارد دلاري براي احداث كارخانه پتروشيمي در عربستان توسط شركت پتروشيمي سيبور روسيه امضا خواهد شد. عربستان براساس طرح موسوم به «چشم‌انداز۲۰۳۰» قصد دارد وابستگي خود به فروش نفت را كاهش دهد.عربستان و روسيه هر دو نياز دارند تا قيمت نفت را در بازار جهاني افزايش دهند. هليما كرافت، مدير بخش بازار RBC در اين رابطه مي‌گويد: در سال ۲۰۱۵ روسيه هيچ علاقه‌اي براي همكاري با عربستان نداشت، اما اكنون شرايط تغيير كرده، به‌طوري كه در جلسه گذشته اوپك هم مشاهده شد كه وزير انرژي روسيه و وزير انرژي عربستان اظهارنظرهايي كه مي‌كردند، انگار دو برادر بودند.
- شركت توليدكننده گاز نواتك روسيه همچنين قرار است توافقي با عربستان براي سرمايه‌گذاري در پروژه Arctic LNG-2 داشته باشد. اين سرمايه‌گذاري در فاز دوم پروژه شمالي گاز طبيعي مايع در روسيه صورت مي‌گيرد. همچنين شركت‌هاي نفتي روس‌نفت و گازپروم نفت توافقي با شركت ملي نفت عربستان (آرامكو) درباره تجارت نفت و همچنين تاسيس مركز مشترك فناوري و تحقيقات نفتي خواهند داشت.
- پادشاه عربستان ابراز اميدواري كرده كه سفر ۴روزه‌اش و ديدار با ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهور روسيه و ديگر مقام‌هاي ارشد اين كشور نتايج مثبتي براي روابط 2كشور و امنيت و صلح جهاني داشته باشد. مانند ديگر سفرهاي پادشاه عربستان در اين سفر هم هيأت هزار نفري همراهان پادشاه هتل‌هاي پنج‌ستاره مسكو را قرق كرده‌اند. به گزارش فايننشيال‌تايمز، طي اين سفر 2كشور توافق‌هاي تجاري بالغ بر 3ميليارد دلار را امضا خواهند كرد. عربستان سعودي و روسيه قرار است يك صندوق يك ميليارد دلاري براي سرمايه‌گذاري در بخش انرژي تشكيل دهند كه طي سفر پادشاه عربستان طرح آن نهايي خواهد شد.
- توافقي درباره پايان جنگ سوريه؟درحالي‌كه مقام‌هاي روسيه مي‌گويند ۹۲درصد خاك سوريه از دست نيروهاي تروريستي آزاد شده است عربستان خود را در سوريه در پايان خط مي‌بينيد. گروه‌هايي ازجمله جبهه النصره كه در سوريه مورد حمايت عربستان بوده‌اند شكست خورده‌اند و با ناكامي رياض اكنون اين كشور به‌دنبال تغيير شرايط است. مقام‌هاي عربستان با شكست خود در سوريه اكنون ديگر حرفي از بركناري اسد و مواضع قبل خود نمي‌زنند. روسيه مي‌خواهد كه مسئله سوريه به پايان برسد و از سوي ديگر عربستان تلاش بسياري براي محدود كردن نفوذ ايران در منطقه دارد.
- برخي اعتقاد دارند كه مي‌توان سفر پادشاه عربستان به روسيه را پيام پايان يافتن جنگ در سوريه قلمداد كرد. روسيه و عربستان سعودي در پرونده سوريه در 2جبهه كاملا مختلف بودند، اما اكنون تلاش مي‌كنند به اين وضعيت پايان دهند. عربستان تلاش دارد كه نيروهاي مورد حمايتش در سوريه به‌صورت كامل نابود نشوند و به نوعي آنها را در آينده اين كشور شريك كند.
- در كنار توافق‌هاي تجاري كه نقش پررنگي در سفر پادشاه عربستان به روسيه دارند توجه خاصي هم به مسائل منطقه ازجمله سوريه صورت مي‌گيرد. عربستان درباره مسئله سوريه طي سال‌هاي اخير همواره در تقابل با روسيه بوده و به‌صورت علني براي بركناري و تغيير نظام در سوريه تلاش كرده است.