نشنال اینترست نوشت که هدف از مداخله عربستان در یمن تأمین خط انتقال نفت جایگزینی به جای تنگه هرمز است
به نوشته این نشریه، پژوهشگر دانشگاه برنستون اعلام کرد که جنگ عربستان در یمن درباره نفت است. تنش منطقهای باعث شده که تنگه هرمز گذرگاه نامناسبی برای ۳۰ درصد صادرات نفت جهانی باشد برای همین خاندان حاکم سعودی به دنبال خطوط جایگزینی هستند که نفت در جهان را در امنیت بیشتری منتقل کند.
نکته مورد توجه در عملیات عربستان در یمن این است که موجب ظهور دشمنی به اسم حوثیها شده است. حملات ماه میلادی گذشته به تأسیسات نفت عربستان نشان داد که حوثیها قادرند عمق عربستان را مورد هدف قرار داده و راههای انتقال نفت جهانی را با مشکل مواجه کنند که همین مساله باعث شده خاندان حاکم عربستان مجبور شوند میلیاردها دلار از منابعشان را خرج کنند. در زمانی که دولت و رسانههای عربستان به متهم کردن ایران ادامه میدهند اما سؤال درباره عدم آمادگی وزارت انرژی عربستان برای چنین حملاتی است. با اینکه حوثیها از سال ۲۰۰۹ به حملات علیه مرزهای جنوبی عربستان و حریم هوایی این کشور از طریق پهپاد و موشک میپردازند اما حمله به تأسیسات نفتی اولین و آخرین حملهای نیست که نقطهضعفهای عربستان را نشان میدهد. بعد از این حملات ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه به شوخی گفت که عربستان باید برای حفاظت از خودش سامانه اس-۴۰۰ را خریداری کند. شوخی پوتین بجا بود چراکه عربستان میلیاردها دلار برای سامانه پاتریوت خرج کرد و این هزینههای بعد از حملات اخیر افزایش یافته است. در زمانی که هیچگونه آزمایش نظامی روی سامانه اس-۳۰۰ یا اس – ۴۰۰ صورت نگرفته پس هیچ تضمینی نیست که هرگونه سامانه دفاعی بتواند این موشکها و پهپادها را رهگیری کند. بهتر است درباره حملات انصارالله به خاک عربستان به تلاشهای نفوذ به مرزهای عربستان قبل از حوثیها اشاره کرد مثل عملیات مصر برای حمایت از جمهوریخواهان در یمن در دهه ۶۰ که مصر یک سوم نیروی هوایی خود را برای حمایت از آنها فرستاد. مصر رهبری جنگ داخلی را برعهده گرفت که بین جمهوریخواهان و قبایل شمالی رخ داد؛ جنگی که طی آن قبایل دنبال پناهگاهی از طریق مرزها بودند. جنگندههای مصری آنها را تا داخل خاک عربستان تعقیب کردند و بازارها و انبارها و خطوط انتقال نفت را مورد هدف قرار دادند.
عربستان از جان اف کندی، رئیسجمهوری آمریکا درخواست کمک نظامی کرد. عربستان نگران تهدید این حملات علیه منابع نفت بود. کندی نگران موافقت کرد و نیروهای آمریکایی را به جنگ جدیدی فرستاد و تعدادی را در پایگاه هوایی الظهران در عملیاتی به نام “عملیات السطح الصلب” مستقر کرد. کندی خلبانان آمریکایی را از تلاش برای مقابله با خلبانان مصری به خاطر ترس از ورود به جنگ طولانی در مرزهای عربستان منع کرد. جنگندههایی که کندی فرستاده بود جای خود را به نیروهای گارد دریایی دادند و پایگاه الظهران به پایگاه ملک عبدالعزیز تغییر نام یافت. اکنون نیز مرکز نیروی هوایی عربستان است. سلاح بازدارندگی مهمترین راه برای ممانعت از نزاعهای منطقهای است و مأموریتی که کندی سال ۱۹۶۳ اجازه آن را داده بود به همراهی یک نیروی نظارت بینالمللی سازمان ملل انجام شد. همین جا میتوان اشاره کرد که سازمان ملل میتواند همین نقش را از طریق نظارت بر مرزهای عربستان و یمن برای کاهش تنش ایفا کند اما مأموریت اول و آخر حمایت از تأسیسات نفتی عربستان وظیفه ریاض است. سوال درباره حفاظت از خطوط نفت و تأمین تأسیسات نفتی و ارسال آن به خارج مأموریت ویژهای است در زمانی که عربستان به ساخت خطوط نفت از طریق استان المهره در شرق یمن ادامه میدهد. ساخت این خط و بندر نیشتون در جنوب یمن نتیجه مذاکرات طولانی چندین دهه است. علی عبدالله صالح، رئیسجمهور اسبق یمن به عربستان اجازه دخل و تصرف در خاک یمن برای احداث خطوط لولههای نفت را داد افزایش تنش در منطقه خلیج فارس موجب اعمال فشارهایی بر خاندان حاکم شد تا به دنبال راههای جدیدی برای انتقال نفت باشند. وقوع جنگ داخلی در سال ۲۰۱۴ به عربستان فرصت داد تا به دنبال قدرت جدیدی باشد که به این کشور اجازه ادامه احداث خطوط نفت و موافقت با شروط آن را بدهد. درحال حاضر عبدربه منصورهادی، رئیسجمهوری مستعفی یمن در ریاض است و این یعنی هیچ قدرتی برای ممانعت از طرحهای عربستان برای ایجاد خط انتقال نفت و بندر در جنوب ندارد.
ژوئن ۲۰۱۸ محمد الجبار، سفیر عربستان در یمن به عنوان ناظر پروژههای بازسازی در یمن و بعد از پژوهشهای مفید آرامکو از منطقه المهره بازدید کرد. به رغم کاهش جمعیت در المهره اما همچنان تهدیدی برای پروژه عربستان است. حملات إبقیق به مثابه هشداری برای وزارت نفت عربستان است. عربستان وارد جنگ در یمن شد تا به دنبال جایگزینی برای انتقال نفتش به تنگه هرمز باشد که تهدید امنیتی جدی است. اگر خطوط نفت واقعی باشند نیروهای امنیتی عربستان با اشتباهی مواجه میشوند و باعث میشود هدف آسانی برای پهپادها باشند. حفاظت از این خطوط از طریق پرداخت مزد به رهبران قبایل و همچنین عملیات لجستیکی برای نظارت بر حریم هوایی اطراف آن هزینه بردار خواهد بود. مأموریت حفاظت از خطوط نفت و تأسیسات آن مأموریت ویژه عربستان است اما آمریکا و سازمان ملل باید به نظارت و ممانعت از تنشهای مرزی و منطقهای کمک کنند.