خشکسالی، سیل، گردباد و آتش سوزی جنگلها، از جمله بلایای طبیعی هستند که بیش از گذشته جان ساکنین کره زمین را به خطر انداخته و سالانه هزاران قربانی برجای گذاشته و به پیشبینی دانشمندان، اوضاع بدتر از این هم خواهد شد
خبرگزاری «نووستی» در گزارشی اختصاصی با اشاره به این مطلب، یادآور شد: هفته گذشته وزارت منابع طبیعی و محیط زیست روسیه برای نخستین بار پیشبینی عواقب احتمالی گرمتر شدن هوای کره زمین برای این کشور را اعلام کرد. ارزیابی متخصصان کارشناسان روسی با پیشبینی همتایان خارجی آنها در این باره که بلایای طبیعی جان مردم کره زمین را در معرض خطر جدی قرار داده، مطابقت دارد.
در کشور روسیه گرم شدن هوا سریعتر از حد متوسط در سایر نقاط کره زمین است. از سال 1976 تا سال 2017، حد متوسط درجه حرارت هر 10 سال، 0.45 درجه افزایش یافته است، در حالیکه این شاخص در جهان کمی پایینتر و 18 دهم درجه است. به بیان دیگر تا پایان قرن حاضر در نیمکره شمالی کره زمین گرم شدن هوا به 3 الی 4درجه خواهد رسید. در نگاه اول، این مسئله چندان زیاد نیست، ولی دانشمندان در سراسر جهان معتقدند که این تغییر آب و هوا فاجعه آمیز است.
یکی از عواقب گرم شدن کره زمین خشکسالی است. در بسیاری از مناطق روسیه خشکسالی به صورت جزئی خواهد بود، ولی در مجموع تأثیر منفی به روی محصولات کشاورزی در این کشور دارد.
سیلابهای بهاری بیشتر در مناطق شرق دور افزایش یافته و در مناطق کوهستانی درهها و منافذی را ایجاد می کند. ضمن اینکه اکثر مناطق در روسیه در نتیجه آتش سوزیهای گسترده در جنگلها و مراتع دائماً دچار آسیبهای جبران ناپذیر خواهند شد.
گرم شدن زمین به سیستم های فنی آسیب رسانده و فرسایش آنها را تسریع می کند. علاوه بر این، تعداد تصادفات به خاطر طوفان و گردباد و دیگر شرایط بد آب و هوایی خطرناک افزایش قابل توجه پیدا میکند. فجایع فنی به دلیل ذوب شدن یخهای طبیعی افزایش یافته و برخی اوقات تاسیسات زیر ساختاری، خطوط لوله، ساختمانها و تجهیزات مهندسی را به طور کامل از بین میبرد.
تاثیر گرم شدن زمین به روی سلامتی مردم نیز قابل توجه است و مرگ و میر مردم در شهرهای بزرگ در مناطق مرکزی و جنوبی روسیه در طول موج گرما افزایش قابل توجهی یافته، به خصوص در گروه سنی کهنسالان و همچنین به روی سلامتی بیماران قلبی و عروقی نیز تاثیر مستقیم دارد.
وضعیت آب و هوایی زمین به مراتب بدتر از قبل خواهد شد
پیش از این کارشناسان روسی در گزارشات خود چنین توجهی به تغییرات آب و هوا و عواقب آن نداشتند. به همین دلیل ارزیابیها در این رابطه با پیشبینیهای آخرالزمانی که در سایر کشورها صورت میگرفت به مراتب محتاطانهتر است.
در این رابطه تحقیقات گستردهای از سوی مجله پزشکی «لانست» ( Lancet ) و به سفارش کمیسیون آب وهوا و کمیسیون تیم بین المللی دانشمندان اتحادیه اروپا شامل پزشکان، جامع شناسان، هواشناسان و نمایندگان رشته های دیگر علمی انجام شده است. پایه و اساس این سند مطابق با آمار و ارقام مربوط به 2300 بلایای طبیعی مربوط به تغییرات آب و هوایی است. این اطلاعات در پایگاه اطلاعاتی اتحادیه اروپا نگهداری میشود.
دانشمندان اروپایی با استفاده از روشهای بسیار پیشرفته کلیه این اطلاعات و پیش بینیهای فنی را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و پیش بینی کردهاند که در قاره اروپا عوامل طبیعی مانند موج گرما و خشکسالی و آتش سوزیهای جنگلها و طوفان تا چه حدی ادامه داشته و مهمتر از آن چه میزان قربانی خواهند داشت. نتیجه به دست آمده بسیار نگران کننده و هشدار دهنده است.
بیشترین خطر برای مردم اروپا مربوط به تغییرات آب و هوایی است. این واقعیت از آنجا ناشی میشود که این قاره در معرض تغییرات شدید آب و هوایی قرار داشته و وضعیت نسبت به گذشته به مراتب خطرناک تر شده است.
در حال حاضر در نتیجه عوامل آب و هوایی، همه ساله حدود 3 هزار نفر از ساکنین کشورهای اروپایی جان خود را از دست میدهند و تا سال 2040،این شاخص به 10 برابر افزایش یافته و به طور متوسط به 32500 نفر خواهد رسید. تا پایان قرن حاضر بلایای طبیعی باعث مرگ به طور متوسط 152 هزار نفر خواهد شد که 50 برابر بیشتر از حال حاضر است. در قاره اروپا تعداد کسانی که در نتیجه تغییرات آب و هوایی دچار آسیب میشوند تا سال 2040 ، تعداد 25 میلیون نفر کنونی به 78 میلیون نفر خواهد رسید و تا سال 2070 این رقم 236 میلیون نفر و تا پایان قرن حاضر به 350 میلیون نفر می رسد که این رقم 75 درصد ساکنین قاره اروپا را شامل خواهد شد و این یک فاجعه است.
در این تحقیقات تاکید شده است که در پایان قرن بیست و یکم حدود یک سوم از جمعیت اروپای شمالی و تمامی ساکنین بخش جنوبی این قاره سالانه با خطرات ناشی از تغییرات آب و هوایی مواجه خواهند بود.
مرگبارترین پدیده در دهه آینده عامل آتش سوزی است. در حال حاضر در قاره اروپا سالانه به طور متوسط 2700 آتش سوزی مرگبار در نتیجه درجه حرارت بالا رخ میدهد. بر اساس پیش بینی کارشناسان، این میزان تا پایان قرن حاضر به طور تصاعدی رشد نموده و به 5400 درصد میرسد که به طور متوسط تا 151 هزار و 500 مورد مرگ در سال خواهد رسید.
آتش سوزی جنگلها به طور متوسط همه ساله 57 قربانی خواهد داشت که در حال حاضر از 15 تا 136 مورد مرگ در سال است که این میزان 138 درصد بیشتر از حال حاضر خواهد بود.
دومین تهدید خطرناک سیل است که در حال حاضر قربانی آن سالانه 233 نفر است که رشد آن در دهه آینده 3780 درصد خواهد بود. بیشتر از هر جای دیگر، این خطر مردم کشورهای اسلوونی، ایرلند، نروژ، پرتغال و انگلیس را تهدید می کند.افزایش دمای هوای کره زمین دارای عواقب نه چندان آشکاری نیز میباشد.
در واقع یک گروه تحقیقاتی آمریکایی اخیراً در مجله «ساینس» (Science ) مقالهای را منتشر کرده که دیدگاه جدیدی نسبت به تغییرات آب و هوایی کنونی در جهان ارائه داده است. کارشناسان در دانشگاه واشنگتن و استندفورد بر این عقیده هستند که افزایش دمای متوسط در کره زمین تنها به میزان دو درجه منجر به آن خواهد شد که تعداد حشرات 50درصد بیشتر از محصول گندم، 30 درصد بیشتر از محصول ذرت و 20 درصد بیشتر از محصول برنج خواهند بود. دانشمندان توضیح دادهاند که افزایش دمای هوا بر تعداد حشرات افزوده و اشتهای آنها را افزایش خواهد داد.
در این رابطه بیشتر از هرجای دیگر، مناطق دارای آب و هوای معتدل دچار آسیب می شوند. در قاره اروپا پیش بینی میشود که آسیب های وارده از آفات گیاهی به 75 درصد و بیشتر برسد. در روسیه که تولید کننده اصلی گندم مصرفی در جهان است، خسارات وارده در این رابطه به میزان 10 الی 16 درصد افزایش خواهد یافت.
گفته می شود دستکم 108 میلیون نفر در طی جنگهای قرن نوزدهم میلادی جان خود را از دست داده اند. تخمین میزان تلفات جانی در تمام جنگهای بشری بازه ای متفاوت دارد به گونه ای که از 150 میلیون تا یک میلیارد نفر تخمین زده میشود. به نظر نمیرسد بلایای طبیعی به مانند جنگها تلفات انسانی داشته باشد اما تاثیرات مخرب و پیامدهای بعدی ناشی از آن قابل توجه و وحشتناک خواهد بود.