معیار قضاوت در باره وضعیت زنان افغان را نباید تنها در نحوه برخورد با «فرخنده» و «رخشانه» که اولی در کابل، با اتش خشم سرگردان مردم سوزانده شد
و دیگری سال گذشته دو استان آن طرف تر از پایتخت، در «غور» به اتهام واهی روابط نامشروع، مورد هجوم سنگ های جهل مولوی «یوسف» قاضی خودخوانده طالبان قرار گرفت، ارزیابی کرد.
حضور گسترده زنان افغان در عرصه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ورزشی و رکوردار بودن آنان در مجلس نمایندگان در میان مجالس کشورهای منطقه، روی دیگر سکه وضعیت زنان در افغانستان است. از مجموع 249 نماینده مجلس این کشور 68 تن را زنان تشکیل می دهند. زنان افغان تمامی کرسی های نمایندگی استان «نیمروز» در جنوب افغانستان را به خود اختصاص داده اند و مردان نتوانستند از این استان به مجلس راه یابند. 17 کرسی مجلس سنا نیز به زنان اختصاص یافته است. زنان افغان در عرصه سیاسی پا به پای مردان نقش فعالی را به دوش گرفته اند و چهار وزیر کابینه را زنان تشکیل می دهند و هفت معاون وزیر و چهار تن از سفیران افغانستان، زن هستند و برای اولین بار «محمد اشرف غنی» رئیس جمهوری افغانستان در اقدامی بی سابقه یک زن را به عنوان نامزد عضویت در دادگاه عالی افغانستان که مطابق با قانون اساسی مسئولیت سنگینی برعهده این نهاد قرار دارد، معرفی کرد. این نامزد زن اگرچه در روز رای گیری نتوانست اعتماد نمایندگان را کسب کند، اما دلیل آن جنسیت نبود. باوجود آن که برخی از نمایندگان مجلس افغانستان، موافق عضویت زنان در دادگاه عالی نبودند، اما آنان در اقلیت قرار داشتند و علت اصلی بازماندن این نامزد از عضویت در دادگاه عالی، غیبت حدود 20 نماینده زن در روز رای گیری و ضعف سخنوری نامزد پیشنهادی در دفاع از انگیزه های حضور در دادگاه عالی افغانستان بود. حضور پرشمار زنان در مجلس نمایندگان افغانستان یک رکورد در کشورهای منطقه به حساب می آید و شمار نمایندگان زن در اغلب مجالس کشورهای منطقه از تعداد انگشتان دست فراتر نمی رود و حضور سه زن در کابینه و یک سرپرست وزارتخانه نیز به وضوح پیشتازی زنان افغانستان را در عرصه های سیاسی نشان می دهد. 171هزار دانشجو در دانشگاه های دولتی افغانستان مشغول تحصیل هستند که 21 درصد آن را دختران تشکیل می دهند و به گفته سخنگوی وزارت آموزش عالی افغانستان، آمار حضور دختران در دانشگاه های این کشور در سال های اخیر سیر صعودی داشته است و هر سال بر شمار آنان افزوده می شود. این حضور گسترده زنان در عرصه های سیاسی و اجتماعی افغانستان در شرایطی صورت گرفته است که پیش از آن در دوران حاکمیت طالبان بر این کشور محدودیت های سنگینی برای زنان ایجاد شده بود و رادیوی «شریعت» طالبان رسما اعلام کرده بود که آنان به جز برای کارهای ضروری اجازه ندارند از خانه های خود خارج شوند. زنان افغان تارسیدن به حقوق خود فاصله دارند و باید مسیری طولانی را بپیمایند، اما گذر از شرایط سخت دوران حاکمیت طالبان و قدم نهادن درفضایی کاملا متفاوت از گذشته که زنان آزادانه حضوری فعال درعرصه های سیاسی و اجتماعی یافته اند، در دوران «حامد کرزی» رئیس جمهوری پیشین و پس از آن، در دوران 20 ماهه حکومت وحدت ملی اتفاق افتاده است. آبان ماه سال 1393 خورشیدی چند ماه پس از روی کار آمدن دولت وحدت ملی طرح مشترک آمریکا و افغانستان با هزینه 216 میلیون دلار برای توانمندسازی زنان افغان کلید زده شد.درتوافق نامه اجرای این طرح که میان «محمد اشرف غنی» رئیس جمهوری افغانستان و «جیمز کانینگهام» سفیر آمریکا به امضا رسید، آمده بود که این طرح قابلیت جذب 200 میلیون دلار دیگر را نیز از دیگر کشورهای کمک کننده دارد و مدت اجرای آن 5 سال خواهد بود. اجرای این طرح ناظر به توانمندسازی زنان در چهار عرصه اقتصادی، رهبری و مشارکت سیاسی زنان، تقویت نهادهای جامعه مدنی و ارتقای ظرفیت زنان بود و دست کم مشارکت 75 هزار زن را در این عرصه ها هدف گرفته بود. در این مدت هزاران زن پا به عرصه فعالیت های مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی گذاشتند. بخش قابل توجهی از کارکنان دستگاه های دولتی افغانستان را زنان تشکیل می دهند و زنان در نیروهای مسلح اعم از ارتش و پلیس، تا رده های فرماندهی حضور دارند و به تازگی مشاور امور زنان وزارت دفاع افغانستان گفته است که قرار است پرسنل زن نیروهای مسلح از یک هزارو 400 تن به 6 هزار و 400 تن افزایش یابد. 3.5 میلیون دختر در افغانستان مشغول آموزش در مدارس هستند و وزارت آموزش و پرورش افغانستان اعلام کرده که بر اساس آمارهای موجود این وزارتخانه، حدود 8.5 میلیون دانش آموز، 170 هزار معلم و حدود 16 هزار مدرسه در این کشور وجود دارد و 33 درصد از معلمان این کشور را زنان تشکیل می دهند که 78 درصد معلمان پایتخت زنان هستند. شمار قضات زن افغانستان به مرز ٢٤٠ تن رسیده است و دولت افغانستان اعلام کرده که قرار است تا سال 2018 میلادی 30 درصد از پست های دولتی را به زنان واگذار کند. زنان دوشادوش مردان در شبکه های تلویزیونی، مطبوعات، رقابت های ورزشی و هنری به ویژه موسیقی، حرکت می کنند و ماه گذشته در جشنواره سینمائی کن، فیلم «گرگ و میش» ساخته یک کارگردان زن افغان به نام «شهربانو سادات» جایزه یکی از بخش های جانبی این جشنواره را به خود اختصاص داد. 4 دختر جوان افغان نیز رهبر ارکستر ملی این کشور هستند و صدها خانم ورزشکار نیز در میادین بین المللی به نمایندگی از افغانستان در رشته های مختلف حضور دارند. رئیس جمهوری اسلامی افغانستان در نشستی که به مناسبت نوروز و آغاز سال 1395 خورشیدی با حضور زنان نخبه و فعال در عرصه های سیاسی و اجتماعی ترتیب یافته بود، تصریح کرد که افغانستان در این سال به سوی سهم مساوی زنان و مردان به عنوان پیکر واحد جامعه حرکت خواهد کرد و از تشکیل دادگاه جدیدی برای رسیدگی به جرائم زنان و اطفال افغان خبر داد. دولت وحدت ملی افغانستان ازاین رو که نتوانسته است چتر حاکمیت خود را بر تمامی سرزمین افغانستان بگستراند تا گروه های مسلح مخالف و یا برخی از بزرگان اقوام بتوانند در بعضی از مناطق میدان داری کنند و احکامی نظیر سنگسار رخشانه دختر بی گناه اهل «غور» را صادر کنند، ممکن است مورد انتقاد مخالفان قرار گیرد، اما پژوهش ها نشان می دهد که نقش سنت های پیشینیان و بزرگان اقوام، فساد فزاینده ناشی از ناامنی در بروز و اعمال این ستم ها بر زنان پررنگ تر از عوامل دیگر است و این باورهای نامیمون، با اسلحه و بخشنامه رخ نمی دهد و نیازمند زمانی طولانی است.ایرنا