پاکسازی قومیتی، واقعیت “منطقه امن” ترکیه در سوریه

عمومی

 

“حمله ترکیه به شمال سوریه باعث تغییر بافت جمعیتی شده است و بسیاری نگرانند که این وضعیت دائمی شود؛ پاکسازی قومیتی به واقعیتی در منطقه امن ترکیه در سوریه تبدیل شده است.”

روزنامه ایندیپندنت در گزارشی نوشت: قتل‌های وحشیانه نه پنهان بودند و نه قرار بود که پنهان بمانند. از همان آغاز حمله ترکیه به شمال سوریه، نیروهایی که آنکارا برای انجام این مأموریت به آن سوی مرز فرستاده بود، با افتخار جنایات جنگی خودشان را مستند کرده‌اند.

ویدئوهای ارسال شده به صورت آنلاین توسط سربازان ارتش آزاد سوریه (SNA) -تحت حمایت ترکیه- نشان از اعدام‌های سریع، مثله کردن اجساد، تهدیدات علیه کردها و غارت گسترده داشت و باعث وحشت ده‌ها هزار نفری شد که خودشان را در معرض حمله می‌دیدند. بُعد قومی بسیاری از این جنایات، منجر به خروج گسترده کردها و اقلیت‌های مذهبی از این مناطق مرزی شده است که سابقا از تنوع بسیاری برخوردار بود.

اکنون که آن‌ها در اردوگاه‌های آوارگان در شمال شرقی سوریه و در همسایگی عراق محبوس هستند، می‌ترسند که هرگز نتوانند به خانه‌هایشان برگردند. آن‌ها معتقدند، نکته دقیقاً همین است.

محمد امین ۳۷ ساله، مرد کردی است که در اولین روزهای عملیات تحت هدایت ترکیه به همراه خانواده خودش از شهر راس العین گریخت. او می‌گوید: “اکنون هیچ‌کس نمی‌تواند به آنجا برگردد.  غیر ممکن است.” او در اردوگاهی در نزدیکی شهر تل تمر سوریه به ایندیپندنت گفت: “ما این فیلم‌ها را دیده‌ایم. آن‌ها هر جا کردها را پیدا کنند، به آن‌ها شلیک می‌کنند.”

همین داستان از زبان تعداد بی‌شماری مثل امین در اردوگاه‌ها و پناهگاه‌های موقت که در دو ماه گذشته به وجود آمده است، روایت می‌شود. در کنار هم، آن‌ها تابلویی از یک تغییر جمعیتی چشمگیر را به تصویر می‌کشند.

ترکیه در تاریخ ۹ اکتبر یک حمله طولانی برنامه‌ریزی شده به سوریه را آغاز کرد تا آنچه که آن را “منطقه امن” توصیف می‌کرد، در حدود ۲۰ مایل در عمق و ۳۰۰ مایل در امتداد مرز تشکیل دهد. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه ادعا کرد که این تهاجم با هدف از بین بردن نیروهای سوریه دموکراتیک (SDF) به رهبری کردها انجام شده است؛ گروهی که آنکارا آنها را به دلیل پیوند با جدایی‌طلبان کرد در داخل ترکیه به عنوان یک سازمان تروریستی طبقه‌بندی می‌کند.

تهدید اجرای چنین حمله برای مدتی وجود داشت، اما تنها زمانی عملی شد که دونالد ترامپ، ‌رئیس جمهوری آمریکا به طور ناگهانی نیروهای آمریکایی را از این مرز عقب کشید. این نیروها در کنار نیروهای سوریه دموکراتیک در سوریه در نبرد با داعش مشغول بودند. ترکیه با حملات هوایی، هواپیماهای بدون سرنشین و شلیک توپخانه‌ای از این عملیات پشتیبانی کرده است. رهبری این نبرد در عرصه میدانی، اراذل جسته گریخته شبه‌نظامی هستند که در دو حمله قبلی هم به دستور آنکارا جنگیده‌اند. برخی از شورشیان سال‌ها برای پایان دادن به حکومت بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه مبارزه کرده‌اند، در حالی که برخی دیگر تازه استخدام شده‌اند.

تنها چند روز از آغاز این حملات می‌گذشت که اولین فیلم‌ها به صورت آنلاین منتشر شد. برخی از آن‌ها غارت نیروهای ارتش آزاد سوریه در خانه‌هایی که اخیراً تخلیه شده‌اند را نشان دادند، اما اولین شواهد جنایات جنگی خشن‌تر و شدیدتر به سرعت پخش شد.

هاورین خلف، عضو حزب آینده سوریه طرفدار کردها در تاریخ ۱۲ اکتبر هنگام تردد در امتداد بزرگراهی بین شهر عین عیسی و شهر حسکه با یک خودروی  غیرنظامی هدف حمله قرار گرفت. یک ویدیو که روز بعد به صورت آنلاین منتشر شد، نشان می‌دهد نیروهای ارتش آزاد سوریه که گمان می‌رود از جناح احرار الشرقیه باشند، در حالی که صدای یک زن از صندلی عقب شنیده می‌شود، دور ماشین جمع می‌شوند.

جسد خلف که پر از گلوله بود بعداً پیدا شد و علائم شکنجه را نشان می‌داد. کالبد شکافی نشان می‌دهد که زن همراه او، یک پایش شکسته و موهایش به حدی خشن کشیده شده که قسمتی از پوست سرش از بین رفته است.

در همان روز، دیده‌بان حقوق بشر سوریه (یک گروه نظارتی مستقر در انگلیس) اعلام کرد، ۹ غیرنظامی توسط نیروهای ارتش آزاد سوریه در جنوب تل ابیض اعدام شدند. ویدیوی دیگری نشان می‌دهد، این نیروها جسد مردی را که کنار جاده افتاده است، به آتش می‌کشند. این جنایات وحشیانه که به سرعت و پشت سر هم اتفاق ‌افتادند، تأثیر دلسردکننده‌ای بر جای گذاشتند. کسانی که قبلاً از حملات هوایی ترکیه فرار نکرده بودند، اکنون این کار را از ترس قتل با انگیزه قومی انجام دادند.

باسیما داوود ۴۱ ساله، زنی ایزدی است که به همراه خانواده‌اش از روستایش در نزدیکی راس العین فرار کرد و اکنون در کمپ آوارگان در نزدیکی تل تمر زندگی می‌کند. او می‌گوید: “وقتی ما قتل هاورین خلف سیاستمدار را دیدیم، دیدیم که آن‌ها همان کارهایی را انجام دادند که داعش انجام می‌داد.”  او با اشاره به بردگی هزاران زن ایزدی توسط داعش در سال ۲۰۱۴ می‌گوید: “می‌ترسیدیم که ما را بکشند یا ما را به عنوان برده‌های جنسی ببرند.”

تقریباً با گذشت دو ماه از آغاز این عملیات، ارتش آزاد سوریه یک قلمرو بین دو شهر مرزی تل ابیض و راس العین را که محل اقامت جمعیت زیادی از کردها و تعداد کمتری از آشوریان، ایزدی‌ها و ترکمان‌ها بود، به تصرف خود درآورد. همین منطقه درست چند سال پیش هنگامی که داعش شمال سوریه را دچار آشوب کرد، با خیزش گسترده روبرو شد. تل ابیض بیش از یک سال قبل از باز پس گیری توسط ارتش آزاد سوریه، توسط این گروه تروریستی تحت اشغال بود.