در لابی هتلی در مالت مردی میانسال اهل لیبی منتظر نشسته است. اگر کسی درباره او نداند تصور می‌کند که یک تاجر، مهندس و در نهایت یک کارمند معمولی دولتی باشد
2مرد به او نزديك مي‌شوند و مثل دوستان قديمي با هم خوش و بش مي‌كنند. بعد از مدتي حرف‌هايشان تبديل به نجواهاي آهسته مي‌شود و هر چند وقت يك‌بار نگاهي مي‌اندازند كه غريبه‌اي در دور و اطراف‌شان نباشد. اين سه نفر همكاران قديمي هستند. يكي از آنها حالا سازمان خيريه‌اي را براي كمك به مهاجران آفريقايي در ليبي اداره مي‌كند و ديگري تاجري است كه به‌صورت مرتب در حال رفت‌وآمد ميان پايتخت ليبي و كشورهاي اروپايي است.
جلسه آنها اما يك نشست تجاري نيست. اين سه نفر براي يكي از مخوف‌ترين سازمانهاي خاورميانه فعاليت مي‌كنند: سازمان اطلاعات ليبي. سازماني كه زماني در ليبي نامش بدن هر كسي را مي‌لرزاند و بعد از جنگ جهاني اوضاع را در ليبي براي چندين دهه تحت كنترل داشت. آنها حالا مي‌گويند كه به جنگ عليه داعش و همچنين افراد وفادار به معمر قذافي پيوسته‌اند.
«افراط‌‌گرا، افراط‌گراست»؛ اين جمله را مرد اصلي حاضر در جلسه هتل مالت مي‌گويد؛ يك مقام‌ارشد بخش ضد‌تروريسم سازمان اطلاعات ليبي. او مي‌گويد: فرقي نمي‌كند افراط‌گراها شبه‌نظاميان دولتي، اعضاي داعش يا حاميان قذافي باشند؛ از نظر من بايد همه آنها را هدف قرار داد. افراطي‌هاي سياسي همه يكي هستند و ما به‌دنبال ثبات هستيم. در ميان تهديدهاي داعش مقام‌هاي ليبي اجازه داده‌اند تا سازمان جاسوسي اين كشور يك‌بار ديگر سر و سامان بگيرد.
در ۱۸ماه گذشته سازمان اطلاعات شروع به فعاليت‌هاي گسترده در اين كشور كرده تا بتواند به چالش‌هاي امنيتي پاسخ دهد. به‌تدريج اين سازمان دارد به گستردگي فعاليتش در زمان قذافي بازمي‌گردد، دست به عمليات مي‌زند و در حال برقراري ارتباط با سازمانهاي اطلاعاتي كشورهاي ديگر ازجمله آمريكا، انگليس، آلمان، ايتاليا، فرانسه، مالت، اسپانيا، تركيه، تونس، اتريش، اردن و مراكش است.
- بازگشت كانال‌هاي قديميليبي پس از سقوط رژيم قذافي مدت‌هاست كه در بحران درگيري‌هاي داخلي قرار دارد و گروههاي مختلف شبه‌نظامي و قبايل براي به‌دست گرفتن قدرت در اين كشور نفت‌خيز در مبارزه هستند. شبكه سازمان اطلاعاتي و جاسوسي اما در ماه‌هاي اخير شكل گرفته تا به دولت اين كشور كمك كرده و نفوذ خود را در مناطق مختلف ازجمله نواحي تحت كنترل ژنرال خليفه حفتر گسترش دهند.هر چند اين نيروها مي‌گويند كه هيچ جهت‌گيري سياسي يا ايدئولوژيك ندارند و تنها براي بازگشت امنيت به ليبي كار مي‌كنند اما نمي‌توان اين حقيقت را منكر شد كه آنها بازمانده‌هاي سازماني هستند كه پرونده‌اي قطور در شكنجه و ترور دارد. آدم‌هاي فعلي ادعا دارند كه دست‌هاي‌شان آلوده نشده و به‌دنبال همكاري اطلاعاتي با كشورهاي مختلف براي مقابله با داعش هستند. همچنين مقابله با نيروهاي حفتر و كساني كه همچنان وفادار به قذافي هستند در دستور كار آنها قرار دارد.يكي از نيروهاي اطلاعاتي حاضر در مالت مي‌گويد: كسي كه ما بازداشت كرديم به وضوح اعتراف كرد كه داعش عمليات بزرگي را در خاك فرانسه تدارك ديده است اما دسترسي به طرف‌هاي غربي براي ما ممكن نبود. ارتباطي ميان ما وجود نداشت. بعد از آنكه صلاح عبدالسلام شناسايي شد اروپايي‌ها كانال ارتباط خود را تازه با ما گشودند. سازمان اطلاعات ليبي همكاري‌هاي مهمي هم با سازمانهاي غربي ازجمله براي بازداشت موسي كوسا كه سال‌ها رئيس سازمان اطلاعات ليبي بود داشته است.
- مقام‌هاي سازمان اطلاعات ليبي اكنون مي‌گويند به‌دنبال گشودن پنجره‌اي به سازمان مخفي‌شان هستند تا بتوانند همكاري كشورهاي ديگر را به‌دست آورند و در نهايت گفت‌وگوهاي داخلي در ليبي شكل بگيرد. به‌عنوان نمونه آنها ادعا دارند كه سازمان اطلاعات ليبي از بازداشت يك عامل داعش در پاييز سال 2015متوجه شد كه اين گروه عمليات بزرگي را در پاريس برنامه‌ريزي كرده است.
- ژنرال خليفه حفتر و نيروهاي وفادار به او بيشتر شرق ليبي را در كنترل خود دارند. با وجود همه درگيري‌ها و اختلاف‌ها اما همچنان ارتباط اطلاعاتي و امنيتي ميان قدرت‌هاي رقيب براي مقابله با تروريسم وجود دارد. نيروهاي اطلاعاتي با افتخار خود را دولت در سايه يا «دولت در دولت» ليبي مي‌دانند.مقام‌ارشد اطلاعات ليبي مي‌گويد: ما نيروهاي قديمي امنيتي هستيم. بيشتر از 75درصد نيروهايي كه پيش از اين در سازمان اطلاعات كار مي‌كردند بازگشته‌اند.
- مقام ارشد سازمان جاسوسي ليبي مي‌گويد: هنوز كانال‌هاي قديمي كاري ما وجود دارند. هنوز سفارتخانه‌هايي در ليبي وجود دارند و فرانسوي‌ها و آمريكايي‌ها منافع خودشان را در ليبي پيگيري مي‌كنند. ما به آنها اجازه حمل سلاح و حتي استفاده از خودروهاي بدون پلاك ديپلماتيك را مي‌دهيم. كساني كه با آنها سر و كار داريم بيشتر آمريكايي هستند.
- گسترش همكاري‌هاي اطلاعاتي با غربمرد اصلي در ميان آن 3نفر معتقد است غربي‌ها بايد مراقب باشند با چه‌كسي ارتباط مي‌گيرند. او مي‌گويد: «آمريكايي‌ها، فرانسوي‌ها و ايتاليايي‌ها به مصراته مي‌روند و با همه جلسه مي‌گذارند. اين براي ما پذيرفتني نيست.» نيروهاي سازمان اطلاعات اكنون در تمام بخش‌هاي دولتي حضور دارند؛ با وزارت خارجه همكاري مي‌كنند؛ در فرودگاه‌ها و در پروازها حضور دارند. آنها دفاتري كه طي اين سال‌ها و در روزهاي انقلاب ليبي مورد حمله قرار گرفته و تخريب شده بودند را احيا و نوسازي كرده‌اند. تجهيزات متعددي براي انجام عمليات‌هاي جاسوسي و ضدتروريستي در اين ساختمان‌ها نصب شده و آنها در حال كار هستند. علاوه بر اين، نيروهاي سازمان اطلاعاتي در بسياري از گروههاي شبه‌نظامي نفوذ كرده و در ميان آنها حضور دارند.
- همكاري‌هاي ميان سازمان اطلاعاتي ليبي و غربي‌ها اندكي فراتر هم رفته است. نيروهاي اطلاعاتي غربي، پروازهاي شناسايي در آسمان ليبي انجام مي‌دهند و گزارش‌هايي هم موجود است كه نشان مي‌دهد نيروهاي غربي در فرودگاه بنغازي، يعني همان جايي كه حفتر قدرت زيادي دارد، مستقر شده و پايگاه‌شان را راه‌اندازي كرده‌اند. اين فعاليت‌ها مقدمه‌اي براي حمله زميني احتمالي در آينده است. فرماندهي نيروهاي آمريكايي در آفريقا از اظهارنظر در اين رابطه خودداري كرده اما در عين حال تأييد كرده كه با گروههاي متعدد در ليبي در اتباط هستند.
- افراطي‌هاي سلفي بگير
- ماموريت‌هاي هر روزه سازمان اطلاعات ليبي اين روزها شامل مبارزه با آدم ربايي، قاچاق، پولشويي و تروريسم در سراسر اين كشور مي‌شود. فرد اصلي در ميان اين سه نفر مي‌گويد كه آنها بارها از ايتاليا تقاضاي نرم افزارهاي تشخيص چهره كرده‌اند اما ايتاليايي‌ها توجهي به اين خواسته آنها نمي‌كنند.
او معتقد است شكست داعش ممكن است. او مي‌گويد اينها «افراطي‌هاي سلفي‌بگير» هستند و توانايي و مهارت لازم براي جنگيدن را ندارند. او به‌خاطر مي‌آورد كه زماني نيروهاي القاعده را كه دستگير مي‌كردند، هيچگاه نمي‌توانستند از آنها اعتراف بگيرند تا به فرمانده اصلي برسند اما الان «فرماندهان داعشي فكر مي‌كنند رئيس‌جمهور هستند؛ دائما از خود عكس مي‌گيرند و منتشر مي‌كنند. دستگيري يكي به‌معناي دستگيري بقيه آنهاست.»
