ترامپ می‌خواهد افغانستان را به پاکستان واگذارد؟

عمومی

اکوفارس: “رسانه‌های آمریکایی گزارش داده‌اند که رئیس جمهوری این کشور به دنبال خروج نیروهایش از افغانستان است. تحلیلگران می‌گویند این اقدام به نفع طالبان و حامی پر و پاقرص آن، پاکستان تمام می‌شود

شبکه خبری دویچه وله در گزارشی می‌آورد: «دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا گفته که به دنبال خروج قریب به ۷۰۰۰ نیروی خود – نیمی از حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان – از این کشور درگیر جنگ است. رسانه‌های آمریکایی مدعی‌اند که این سربازان احتمالا ظرف چند ماه به کشور باز گردانده می‌شوند. این گزارش‌ها پس از آن منتشر شد که ترامپ روز پنجشنبه اعلام کرد گروه داعش در سوریه شکست خورده و این کشور دیگر نیازی به حضور نیروهای آمریکایی ندارد.

اما طالبان به عنوان بزرگترین نیروهای شبه نظامی در افغانستان هنوز شکست نخورده است. در عوض، کنترل آنها بر قلمروهای افغانستان در چند سال گذشته زیادتر هم شده اما خوب چرا واشنگتن باید با توجه به این مساله بخواهد حضورش در این کشور جنگ زده را کاهش دهد؟

آمریکا برای یافتن یک راه حل سیاسی با طالبان در چند ماهه گذشته تلاش‌هایش را دو چندان کرده و یکی از آنها،‌ برگزاری نشست‌هایی عالی رتبه میان زلمای خلیل زاد، نماینده ویژه آمریکا در افغانستان با رهبران طالبان در قطر است.

یک پیروزی برای پاکستان؟

این گفتگوها که با همکاری پاکستان و عمران خان، نخست وزیر این کشور برگزار شده، بر این مساله تاکید دارد که طالبان را نمی‌توان با جنگ متوقف کرد و شکست داد.

اگرچه، هم کابل و هم واشنگتن نسبت به اقدامات بلندمدت اسلام آباد در افغانستان تردید دارند. مقام‌های افغانستان و آمریکا مکررا گفته‌اند که پاکستان از برخی از گروهک‌های طالبان که دولت کابل را بی‌ثبات می‌کنند، حمایت می کند. آنها می‌گویند، ارتش قدرتمند پاکستان با انجام این کارها، امید دارد که تاثیر هندوستان را بر افغانستان کم کند و طالبان را در راس سیاست‌های افغانستان باز گرداند.

تحلیلگران می‌گویند، ارتش و نهاد مدنی پاکستان هنوز طالبان را یک متحد استراتژیک مهم می‌داند و بر این باور است که آنها باید پس از خروج ناتو از افغانستان،‌ بخشی از دولت این کشور باشند.

ناظران می‌گویند که ارتش پاکستان امیدوار است همانند قبل و پیش از آنکه آمریکا و متحدانش طالبان را در ۲۰۰۱ سرنگون کردند، بر کابل تاثیر و نفوذ داشته باشد.

کارشناسان می‌گویند، سیاست پاکستان در قبال افغانستان از آن زمان تغییری نکرده اما موضع دولت ترامپ در قبال اسلام‌آباد در چند هفته گذشته تغییراتی داشته است.

کاهش احتمالی نیروهای آمریکایی در افغانستان به نظر فرصت دادن به اسلام آباد برای ایفای نقش در آینده سیاسی افغانستان است.

زیگفیرید او. وولف، از نشست دموکراتیک جنوب آسیا مستقر در بروکسل می‌گوید: متفاعد شدم که عناصری در داخل سازمان‌های امنیتی پاکستان هنوز هم بر این باور هستند که طالبان را می‌توان به عنوان ابزاری استراتژیک برای مقابله با حضور هندوستان در افغانستان به کار برد.

حالا باید دید که آیا ترامپ واقعا می‌خواهد ۷۰۰۰ نیروی آمریکایی را از افغانستان خارج کند یا خیر، اما حقیقت این است که جیمز ماتیس، وزیر دفاع آمریکا که از حامیان اصلی حضور قوی نظامی ارتش در افغانستان بوده و فوریه ۲۰۱۹ از این سمت کناره گیری می‌کند، درباره ماموریت غرب در افغانستان زیاد مطمئن نیست.

توماس روتیگ، کارشناس شبکه تحلیل‌های افغانستان می‌گوید: اگر آمریکا واقعا به دنبال خارج کردن نیروهایش از افغانستان باشد، این تحقق سیاست “نخست آمریکا”ی ترامپ است. اما در حالیکه خلیل‌زاد تلاش می‌کند تا با طالبان مذاکره کند،‌ کاهش نیروها در افغانستان اصلا مهم جلوه نمی‌کند. این مساله مواضع واشنگتن و کابل را در میانه گفتگوهای صلح با طالبان تضعیف می‌کند.

اما برخی از کارشناسان می‌گویند کاهش احتمالی نیروها از افغانستان یک تصمیم محاسبه شده از سوی ترامپ است.

وحید مژده، تحلیلگر مسائل امنیتی مستقر در کابل و از مقام‌های سابق طالبان می‌گوید: طالبان مکررا تاکید دارد که تنها زمانی با دولت کابل صلح می‌کند که نیروهای آمریکایی از افغانستان خارج شوند. گزارش‌ها درباره کاهش نیروهای آمریکایی از افغانستان شاید به معنای تضمین به طالبان باشد- تضمینی که آمریکا به دنبال حضور دائمی در این کشور جنگ زده نیست.

عتیق‌الله امرخیل، یکی از ژنرال‌های بازنشسته ارتش افغانستان اما موضعی دیگر دارد.

او می‌گوید: گزارش‌های رسانه‌ها درباره احتمال کاهش نیروهای آمریکایی در افغانستان پیامی برای دولت کابل است و در تقابل با پیام خلیل‌زاد درباره چگونگی پیگیری روند مذاکرات صلح است.

او ادامه می‌دهد: این پیام برای کابل این است؛ افغانستان یا باید برنامه آمریکا را بپذیرد یا خودش با طالبان روبرو شود.

دولت اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان نیز نارضایتی خود را درباره مذاکرات با میانجی‌گری پاکستان بین طالبان و آمریکا ابراز کرده است. گمان دولت کابل بر این است که این مذاکرات باعث تضعیف بیشتر موضع دولت افغانستان می‌شود و آن را از تشکیلات سیاسی آتی در افغانستان دور می‌کند. به همین دلیل است که کابل یکبار دیگر تاکید دارد مذاکرات صلح باید به رهبری افغانستان و برای خود این کشور برگزار شود.

تحلیل‌گران بر این باورند که اگر دولت ترامپ نیروهایش را از افغانستان خارج کند، این اقدام تنها به نفع پاکستان تمام می‌شود.

توماس روتیگ، کارشناس شبکه تحلیل‌های افغانستان در نهایت می‌گوید: این تصمیم نشان می‌دهد که ترامپ اصلا اهمیتی به افغانستان نمی‌دهد.»