افغانستان ‌نماد شکست سیاست خارجی آمریکا ـ تحلیلگر ارشد روزنامه واشنگتن پست نوشت

عمومی

 

نویسنده و خبرنگار ارشد آمریکایی معتقد است که استراتژی ترامپ تکرار رویکردهای ناموفق و امتحان‌شده دولت‌های سابق آمریکاست. از سوی دیگر نیز رویکرد ترامپ کاملا یک‌جانبه است

فرید زکریا، نویسنده و خبرنگار ارشد آمریکایی واشنگتن پست نوشت: سیاست خارجی آمریکا شکست خورده است و برای مشاهده این شکست نیز نشانه‌ای واضح‌تر از رویکرد این کشور در افغانستان وجود ندارد

پس از گذشت بیش از 15 سال جنگ و اعزام صدها هزار نظامی به افغانستان، رئیس‌جمهور جدید آمریکا تصریح می‌کند تغییرات بنیادین را در رویکرد این کشور در قبال افغانستان ایجاد خواهد کرد؛ با این حال طی ماه‌های اخیر شاهد هستیم که ترامپ نیز ادامه اقدامات مشابه دولت‌های پیش از خود را انجام داده و نتیجه آن نیز این شد که آمریکا شدیدا درگیر جنگ بی‌پایان در افغانستان شده است.

تنها تفاوتی که سیاست ترامپ نسبت به آنچه از دوره قبل به وی رسیده 4000 نیروی بیشتری است که قصد اعزام آن را دارد. ترامپ همچنین وعده داده از ملت‌سازی اجتناب خواهد کرد، بر مبارزه با تروریسم تاکید دارد، به فساد در افغانستان خاتمه خواهد داد و رویکرد سختی را نیز در رابطه با پاکستان اتخاذ می‌کن.

وی از شبکه حقانی، یکی از گروه‌های تروریستی خطرناک در افغانستان، به عنوان «بازوی سازمان اطلاعات ارتش پاکستان» نام برد. در همان سال نیز «هیلاری کلینتون» وزیر خارجه وقت و «دیوید پترائوس» رئیس سازمان اطلاعات مرکزی وقت آمریکا، هر دو به پاکستان سفر کردند تا آن طور که کلینتون گفت «پاکستان را سخت تحت‌فشار قرار دهند». هدف از این اقدام نیز این بود تا پاکستان حمایت خود را از گروه‌های شبه‌نظامی مخالف حکومت افغانستان متوقف کند. اقداماتی از این قبیل در نهایت منجر به خشم پاکستانی‌ها و مسدود کردن راه تدارکاتی نیروهای آمریکایی به مدت هفت ماه شد.

همچنین «پائول رایان» سخنگوی مجلس نمایندگان آمریکا نیز ضمن حمایت از استراتژی ترامپ اظهار کرد؛ اگر طالبان فکر کند که آمریکا زمان مشخصی را برای خروج نظامیانش تعیین کرده است، منتظر می‌ماند تا ما از افغانستان خارج شویم. اما به‌نظر می‌رسد رایان ماهیت این درگیری‌ها را بدرستی متوجه نشده است، نیروهای طالبان به‌دلیل ساده‌ای قادر هستند تا هنگام خروج نظامیان ما از آنجا صبر کنند؛ چون طالبان آنجا زندگی می‌کنند.

آمریکا و هم‌پیمانانش در افغانستان زمینگیر شده‌اند

16 سال جنگ، زمان کمی نیست؛ هر کسی را به هراس می‌اندازد. اما ژنرال بازنشسته چهار ستاره ارتش ایالات متحده، دیوید پترائوس که چند سالی مقام سرفرماندهی کل ارتش ایالات متحده آمریکا در منطقه خاورمیانه، شرق آفریقا و آسیای مرکزی را برعهده داشت و یکی دو سالی هم رئیس سازمان سیا بود، درباره طولانی‌ترین جنگ ایالات متحده که همچنان ادامه دارد، معتقد است که آمریکا و هم‌پیمانانش در افغانستان زمینگیر شده‌اند و به خاطر حفظ منافع ملی، ده‌ها سال در افغانستان خواهند ماند.

این مقام پیشین که زمانی فرمانده کل نیروهای آمریکایی در افغانستان نیز بود، معتقد است که نیروهای آمریکایی و ناتو پس از افزایش شمار نیروهای خود درافغانستان، برای چند دهه در کشور خواهند ماند. او در این باره به روزنامه تایمز گفت: احتمال دارد آمریکا حضورش را در افغانستان همانند حضورش درکره جنوبی و ژاپن دائمی بسازد. به باور رئیس سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا)، آمریکا منافع ملی قابل توجهی در حضور پایدارش در افغانستان می‌بیند و از همین ‌رو تعهد طولانی‌مدت در برابر این کشور برای واشنگتن مهم است.

او که نمی‌تواند پیش‌بینی کند که نیروهای ناتو تا چه مدت زمانی در افغانستان خواهند ماند، عقیده دارد یک جنگ چند سال نیست بلکه بیشتر از ده‌ها سال است. به گفته پترائوس، آمریکا در یک مبارزه نسلی شرکت دارد و به همین دلیل نیازمند تعهد پایدار در افغانستان است. او که از راهبرد تازه آمریکا در افغانستان حمایت می‌کند از تعیین نکردن یک ضرب‌الاجل برای خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان استقبال کرد. براساس راهبرد جدید آمریکا، 3900 نیروی آمریکایی به افغانستان فرستاده شوند و به این ترتیب شمار نظامیان آمریکایی در افغانستان به 12 هزار و 300 تن خواهد رسید. پترائوس از جمله منتقدان اوباما درباره تعین زمان‌بندی خروج نیروهای این کشور از افغانستان بود.

چرا طالبان در افغانستان در حال پیشروی است

فرید زکریا از «دکستر فیلکینز» یکی از حرفه‌ای ترین خبرنگارانی که جنگ افغانستان را پوشش داده، پرسید که چرا طالبان در افغانستان در حال پیشروی است؟

وی پاسخ داد: افغان‌ها معمولا از طالبان خوششان نمی‌آید، اما از حکومت مرکزی بیزارتر هستند. ما می‌گوییم که در پی ملت‌سازی نیستیم، اما بدون دولتی قوی قادر به ایجاد ارتش نخواهیم بود. مردم به خاطر ارتش حاضر به کشته شدن نیستند، اما حاضر هستند که برای کشور خود جان دهند.

این خبرنگار در ادامه تصریح کرد: «اکنون چه کسی حاضر است تا جان خود را برای حکومت فعلی افغانستان دهد؟» از سوی دیگر بارنت روبین از کارشناسان ارشد مسائل افغانستان نیز اظهار کرده که موجودیت حکومت افغانستان وابسته به کمک‌های کشورهای خارجی است.

بارنت که پیش از این وظیفه مشاوره به سازمان ملل و دولت آمریکا را درباره افغانستان داشته است، افزود: افغانستان بدون حمایت‌های آمریکا نمی‌تواند مخارج خود را بپردازد و بدون کمک‌های پاکستان نیز این کشور جامعه‌ای آرام و باثبات نخواهد داشت؛ از سویی توسعه اقتصادی این کشور بدون کمک‌های ایران ممکن نیست.این کارشناس ارشد مسائل افغانستان در رابطه با منابع معدنی افغانستان، که ارزش آن 3 تریلیون دلار تخمین زده شده نیز گفت: مطمئنم در ماه نیز منابع معدنی زیادی وجود دارد، اما شما باید راهی برای بردن این منابع به بازار برای فروش داشته باشید و به این منظور شما به همسایگانی خوب نیاز دارید.این در حالی است که دولت ترامپ نسبت به دولت‌ها گذشته همه چیز را افزایش دو برابری داده است؛ هزینه بیشتر، بمباران بیشتر، نظامیان بیشتر، فشار بیشتر بر پاکستان و رویکرد سخت‌تر نیز در قبال افغانستان برای ایجاد اصلاحات.