دستاوردهای نظامی رئیس جمهوری که برنده جایزه نوبل شد

در دوران ریاست جمهوری “باراک اوباما” عملیات نظامی آمریکا در افغانستان و عراق پایان نیافت، اقدامات نظامی در آفریقا و خاورمیانه گسترش یافت، داعش بوجود آمد، جنگ خونین در سوریه آغاز شد و روابط با روسیه به فاجعه نزدیک شده است

خبرگزاری «نووستی» روسیه می نویسد: هجدهم ژانویه فعالان اجتماعی در روسیه تظاهرات اعتراض آمیزی علیه سیاستهای “باراک اوباما” چهل و چهارمین رئیس جمهوری آمریکا در مقابل سفارت این کشور در مسکو با شعار «اوباما در آتش جهنم بسوز» برگزار کردند. انتخاب این شعار تصادفی نبود: تلاشهای دولت اوباما در طول سالهای 2009 الی 2017 در تمامی جبهه های «رهبری جهانی آمریکا» بیش از اندازه خونین بوده و جان افراد بسیاری را گرفته است.

این خبرگزاری در ادامه به اقدامات نظامی دولت باراک اوباما در نقاط مختلف جهان در طول دوران ریاست جمهوری وی می پردازد: در سال 2013-2011 آمریکا عملیات نظامی در لیبی و سومالی انجام داد و تا به امروز عملیات بی پایان «آزادی پایدار»، اقدامات نظامی در افغانستان، عراق و یمن همچنان ادامه دارند. ضمن اینکه بیش از پنج سال است که با ابتکارعمل و مشارکت فعال آمریکا، جنگ در سوریه جریان دارد. در سال 2014 واشنگتن بحران خونین اوکراین را به راه انداخت. آمریکا تنها در سال 2016  بیش از 26 هزار بمب در خاک سایر کشورها ریخته است. تمامی این اقدامات با رهبری باراک اوباما انجام گرفته است که صرفا به خاطر «صحبتهای زیبا و ارائه طرح» جایزه صلح نوبل را دریافت کرده است. 

اوباما کسی که همه انتظار داشتند، نبود

به‌رغم انتظارات و وعده های انتخاباتی، باراک اوباما یک رئیس جمهور «ضد بوش» نشد و سنت وی در «مستثنی بودن آمریکا» و اقدامات نظامی در کشورهای نفت خیز آفریقایی و خاورمیانه را ادامه داد. دولت آمریکا همچنین به مبارزه سیاسی-نظامی با چین ادامه می دهد. در خود ایالات متحده اکثر نظامیان آمریکایی  عملکرد اوباما در مقام فرمانده کل نیروهای مسلح را منفی ارزیابی کرده و در اروپا معتقدند که دولت وی نتوانسته است نقش «رهبری جهان» خود را به خوبی ایفاء کند.

باراک اوباما طی 8 سال ریاست جمهوری خود، تنها سه بار به دستاورد سیاست خارجی مثبتی دست یافت: آغاز عادی سازی روابط با کوبا، امضای توافقنامه تغییرات آب و هوای پاریس و انعقاد توافقنامه هسته ای با ایران که مورد آخر بدون مشارکت روسیه غیرممکن بود.

شعار «بله، ما می توانیم» منجر به تشکیل داعش شد

بدون تردید جهان قرار بود تحت تاثیر التفاتات آمریکا به جهانی بهتر تبدیل شود. تیم رهبری اوباما دوره تاریخی خود را با شعار «بله، ما می توانیم» آغاز کرد. ولی جهان شاهد ادامه هملیات نظامی آمریکا در افغانستان بود که از سال 2001 تاکنون جان بیش از 3300 نظامی آمریکایی را گرفته و بیش از 20 هزار مردم بی دفاع افغان را قربانی خود کرده و بیش از 700 میلیارد دلار را صرف اجرای «عملیات ویژه» در کوهها و دشتهای این کشور نموده است.

سیاه تر از این، اقدامات نظامی آمریکا در عراق است که به خاطر آن تقریبا 5 هزار نظامی آمریکایی جان خود را از دست داده و بیش از یک میلیون نفر از مردم بی گناه عراق کشته شده اند. ارزش مالی «اصلاحات» چندین ساله آمریکا در عراق هم چیزی معادل شش تریلیون دلار محاسبه شده است.

علاوه بر این، در شرایطی که عراق در اشغال نظامیان امریکایی قرار داشت، یازده گروه افراطگرای اسلامی به رهبری القاعده با یکدیگر متحد شده و گروه مخوف و تروریستی داعش را تشکیل دادند.

داعش امروزه برای همه بشریت مشکل درست کرده است و مقامات بغداد دیگر مایل نیستند تا در ازای کمک آمریکا «به این کشور نفت بپردازند». تصمیم باراک اوباما در مورد خارج کردن نظامیان آمریکایی از عراق هم از روی اجبار بود، چرا که آمریکا بطور واضح قادر به خروج با عزت از این کشور نبود.

جنگ لیبی در سیاست راهبردی آمریکا هم بخشی از گسترش ناتو بود. سرنگونی معمر قزافی، یک مانور از قبل برنامه ریزی شده و عملیات نظامی مشترک آمریکا و ناتو بر اساس فریب شرکای دیگر و نقض قوانین بین المللی و حتی قوانین خود آمریکا بود.

دولت اوباما مدتها قبل از آغاز مناقشه گسترده در سوریه، تلاش خود برای سرنگونی رژیم سیاسی در دمشق را آغاز کرده و در این راستا به دنبال اهداف خودخواهانه خویش بود. در طول تمام این سالها که حوادث خونین در سوریه رخ می داد، اوباما با خونسردی می گفت: «آمریکا دست کشورهایی که تمایلی برای انجام آنچه ما به آنها می گوییم را می پیچاند.» با این همه واشنگتن موفق نشد چهره و نفوذ خود را حفظ کند. آمریکا در دوره ریاست جمهوری اوباما که ادعای حاکمیت صلح جهانی را داشت، سیاست خارجی غیرسازنده و بی تاثیر خود را به خوبی نشان داد و نقشه هایش در خاورمیانه با شکست مواجه شد. و این در حالی است که سیاست روسیه در منطقه، حتی دشمنان صلح ناپذیر و گروههای مخالف سوری که توسط آمریکا و شرکایش آموزش دیده و با دولت سوریه در حال جنگ بودند را هم بر سر میز مذاکره نشاند.

سیاست بازدارندگی آمریکا علیه روسیه

باراک اوباما روابط آمریکا با روسیه را در حد یک فاجعه به جانشین خود تحویل داده است. در بهار سال 2016 پنتاگون روسیه را در جایگاه نخست فهرست تهدیدات جهانی برای آمریکا قرار داد. گفتگوهای سیاسی بین دو کشور متوقف شدند. تعداد پایگاههای نظامی ناتو در نزدیکی مرزهای روسیه چند برابر شده و این در حالی است که به روسیه توصیه می کند با گسترش ناتو «کنار بیاید». 

تعداد پایگاههای هوایی ناتو در نزدیکی مرزهای روسیه طی ده سال اخیر به دوبرابر افزایش یافته است. هواپیماهای بمب افکن بی-52 آمریکایی بطور مرتب در نزدیکی مرزهای روسیه پرواز می کنند. سامانه های دفاع ضد موشکی آمریکا هم به طرف روسیه نشانه گیری شده اند.

این اقدامات باعث شد تا در تاریخ 26 ژانویه سال 2016 شورای امنیت فدراسیون روسیه هم صریحا اعلام کرد که آمریکا حداکثر تلاش خود را بکار بسته است تا روسیه را تضعیف کند، تا باعث شکاف داخلی در کشور شود و منابع طبیعی آن را به غارت ببرد. تصادفی نیست که شهروندان کشورهای غربی نگران آغاز جنگ جهانی سوم هستند: 64 درصد از مردم آمریکا چنین جنگی را اجتناب ناپذیر نامیده اند.

تجهیزات نظامی و هسته ای آمریکا در کشورهای مختلف اروپایی مستقر شده اند. در گزارش فرماندهی نیروهای مسلح آمریکا در اروپا راهکار این کشور در قاره اروپا را چنین تشریح می کنند  که کاهش حضور نظامی آمریکا در اروپا آمادگی برای مقابله با حوادث احتمالی را کاهش می دهد و بازدارندگی روسیه، نخستین اولویت وظایف این نیروها تعریف شده است.

آمریکا عامل بحران در اوکراین

نگاهی به تحرک رشد ناتو کافی است که درک شود انقلاب میدان استقلال کی یف (پایتخت اوکراین) که تحت رهبری مستقیم وزارت امور خارجه آمریکا رخ داد، آخرین اقدام علیه روسیه به‌شمار رفته و مسکو از آن به بعد تصمیم گرفته است تا به شدیدترین حالت به هر اقدام تازه ای از سوی آمریکایی ها و متحدانش پاسخ دهد.

دولت آمریکا با صرف هزینه ای حدود 5 میلیارد دلار برای اجرای کودتای دولتی در اوکراین،  تنها برای خود مشکلات تازه و یک منطقه مورد مناقشه جدید در اروپا بوجود آورد. طرح امریکا برای اوکراین بعنوان یک طرح شکست خورده در تاریخ باقی می ماند. بعد از مداخله آمریکا، ثبات اقتصادی اوکراین طی دو سال گذشته به سطح اقتصاد کشورهای ضعیف آفریقایی تنزل یافته است. این در حالی است که مقامات کاخ سفید معتقدند که اگر آمریکا به حوادث جزیره کریمه واکنش نشان نمی داد، «جهان سقوط می کرد»،  اتحادیه اروپا و ناتو هم نتیجه گیری درستی از روند اوضاع ندارند.

شکاف در قاره اروپا

منطقه دریای مدیترانه نیز دچار وخامت اوضاع شده است. رومانی و بلغارستان فعالانه در اقدامات ناوگان ششم نیروی دریایی آمریکا مشارکت دارند. این در حالی است که فرماندهی نیروی دریایی آمریکا اعلام کرده که گشتهای طولانی مدت کشتی های نظامی در دریای سیاه هم تا چهار ماه افزایش خواهد یافت.

از ششم ژانویه سال 2017 کشتیهای نظامی آمریکایی حامل نفربرهای آمریکایی در سواحل آلمان حضور یافته اند و این تازه بخشی از نیروهای گسترده آمریکایی در اروپاست. در ماه ژانویه آمریکا بطور رسمی برنامه کمک نظامی خود به متحدان اروپایی اش را به برنامه «ابتکار اروپایی بازدارنگی» تغییر نام داد. رسانه های گروهی از حضور 3600 تانک آمریکایی برای اقدامات نظامی در خاک اروپا و مقابله با به اصطلاح «تجاوز روسیه» خبر داده اند.

در سال 1901 “تئودور روزولت” بیست و ششمین رئیس جمهوری آمریکا گفته بود: «آهسته صحبت کن، ولی چماق را در دستانت حفظ کن و تو می توانی تا دوردست پیش بروی.» اکنون بیش از صد سال از آن زمان گذشته است و باراک اوباما بعنوان چهل و چهارمین رئیس جمهور آمریکا هشت سال است بزرگترین چماق جهان را در دست حفظ کرده، ولی باز هم بازنده سیاست جغرافیایی جهان به‌شمار می رود.