نخست‌وزیر ایتالیا وعده داده است اگر پاسخ مردم در همه‌پرسی فردای قانون اساسی کشورش “آری” باشد، ایتالیا قوی‌ترین کشور اروپا خواهد شد
او که به دنبال محدود کردن اختیارات سنای کشورش است، وعده داده که در صورت شکست استعفا دهد
به نقل از خبرگزاری رویترز، ماتئو رنتزی، نخست‌وزیر جوان ایتالیا که زندگی سیاسی‌اش بلاتکلیف مانده است، در آخرین روز از کمپین پیش از برگزاری رفراندوم فردا (یکشنبه) گفت که در صورت پیروزی کمپین اصلاحات قانون اساسی، ایتالیا قوی‌ترین کشور اروپا خواهد شد.
در مقابل بازارهای مالی و سیاستمداران اروپا نگرانند که پیروزی کمپین “خیر” بی‌ثباتی سیاسی را تحریک کرده، آشوب‌ها را مجددا به بانک‌های لطمه‌دیده ایتالیا بازگرداند و منطقه یورو را به سمت بحران تازه‌ای سوق دهد. رنتزی جمعه در مصاحبه‌ای رادیویی گفت: «به آینده خودتان فکر کنید و آینده کودکانتان.»
رنتزی وعده داده است که اگر ایتالیایی‌ها طرح او را برای کاهش نقش سنا و گرفتن اختیارات گسترده مقام‌های منطقه‌ای رد کنند، از قدرت کناره‌گیری کند. اپوزیسیون ایتالیا معتقد است اصلاحات مذکور وزنه تعادل یک ارزش دموکراتیک درباره کنترل و نظارت را کاهش می‌دهد.
نتایج تازه‌ترین نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که کمپین “خیر” احتمالا پیروز رفراندوم چهارم دسامبر است. با این حال رنتزی گفته است که به محض پیروزی، بودجه اتحادیه اروپا را وتو خواهد کرد و شرکای ایتالیا را مجبور می‌کند تا در مدیریت موج مهاجران و پناهجویانی که وارد این کشور می‌شوند، بیشتر کمک کنند.
وزیر اقتصاد ایتالیا هم با هدف آرام کردن فضای ملتهب بازارها جمعه در مصاحبه‌ای گفت که اگر رفراندوم شکست بخورد، “خطری در زمینه بروز زلزله مالی” وجود ندارد اما با این حال تاکید کرد که شاید “۴۸ ساعت تلاطم” ایجاد شود. سایر مقام‌های دولتی هم تاکید دارند که اگر رفراندوم شکست بخورد، سرمایه‌گذاران احتمالی آسیب می‌بینند.
نخست‌وزیر چپگرای ایتالیا جمعه درباره سناریوهای پسا رفراندوم مطلبی بیان نکرد و تنها گفت که صحبت از برگزاری انتخابات زودهنگام یکسال پیش از موعد، «توهم» است.
جریان رفراندوم چیست؟
شهروندان ایتالیایی فردا یکشنبه برای شرکت در همه‌پرسی قانون اساسی به پای صندوق رای می‌روند تا در یک رای‌گیری شرکت کنند که از نظر تحلیلگران مهمترین تحول سیاسی اروپا در سال ۲۰۱۶ است؛ تحولی حتی بزرگتر از بریگزیت. ماتئو رنتزی که در کمپین “آری” فعالیت داشت، می‌خواهد تا روند حکومتداری را آسان‌تر کند. این اصلاحات قدرت سنا را می‌گیرد و این بدان معناست که قوانین تنها نیاز به تایید در پارلمان دارند. طبق سیستم کنونی، قوانین برای تصویب نیازمند تایید سنا و پارلمان ایتالیا هستند. اگر کمپین “خیر” پیروز شود، این بدان معناست که روند گسترده و طولانی نظارت کنونی همچنان پا بر جای می‌ماند.
همه‌پرسی شکست می‌خورد یا نه؟
نتایج جدیدترین نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که ۵ / ۵۳ درصد در مقایسه با ۵ / ۴۶ درصد موافق کمپین “خیر” هستند. هولگر اشمیدینگ، اقتصاددان ارشد در بانک برنبرگ هامبورگ معتقد است که کلیات شرایط ایتالیا نشان می‌دهد که مردم این کشور اصلاحات را نمی‌پذیرند.
پس از رفراندوم چه می‌شود؟
اگر رفراندوم تایید شود و اکثر مردم در انتخابات فردا به آن “آری” بگویند، انتظار می‌رود رنتزی در مقام نخست‌وزیری ایتالیا باقی بماند، سیستم رای‌گیری اصلاح شود و انتخابات پارلمانی در سه ماهه دوم یا سوم سال ۲۰۱۷ برگزار شود.
اگر رفراندوم شکست بخورد، رنتزی احتمالا کناره‌گیری خواهد کرد، سیستم رای‌گیری به گونه‌ای اصلاح می‌شود که از تشکیل پارلمان معلق جلوگیری شود، انتخابات زودهنگام سه ماهه دوم یا سوم ۲۰۱۷ برگزار می‌شود و در روزهای پس از رفراندوم، روند معاملات سیر نزولی پیدا می‌کند. جنبش اپوزیسیون “پنج ستاره” از حامیان کمپین “خیر” است و اگر قرار باشد رفراندوم با اختلاف چشمگیری به نفع مخالفان تمام شود، آنگاه این حزب شانس بالایی برای کسب آرای مردمی در انتخابات آتی به دست می‌آورد.
رفراندوم شامل چه چیزهایی می‌شود؟
شماری از تغییرات مهم در سیستم سیاسی ایتالیا در این رفراندوم گنجانده شده است. این اصلاحات، یک سوم قانون اساسی را شامل می‌شود. پارلمان ایتالیا این تغییرات را با اختلاف اندکی تایید کرد و به همین دلیل نیازمند آن است تا در رفراندوم هم تایید شود.
طبق سیستم کنونی که طبق قانون اساسی سال ۱۹۴۸ بنا نهاده شده، دو مجلس با نمایندگانی که مستقیما انتخاب می‌شوند، وجود دارد؛ سنا و پارلمان. هر دو مجلس اختیاراتی برابر دارند و هر دو مجلس باید روی یک قانون پیش از تصویب، اتفاق‌نظر داشته باشند. معنای آن به عبارت ساده‌تر آن است که تصویب یک قانون مدت زمان مدیدی طول می‌کشد. به عنوان مثال، قانون اعطای حق برابر به کودکانی که خارج از نکاح متولد شدند، حدود ۱۳۰۰ روز طول کشید.
طبق اطلاحات، سنا کل اختیاراتش را از دست می‌دهد، تعداد سناتورها از ۳۱۵ تن به ۱۰۰ تن کاهش می‌یابد و مابقی سناتورها هم دیگر به صورت مستقیم انتخاب نمی‌شوند. در عوض، ۱۰۰ سناتور به دست دست مجمع‌های منطقه ای انتخاب می‌شوند و برخی از شهردارها هم به عنوان سناتور خدمت می‌کنندایسنا.
