جنگ‌های ۲۰۱۸ در راهند

از درگیری نظامی ایران و آمریکا تا جنگ در دریای چین

درگیری آمریکا با چین، ایران و کره شمالی از صدر نگرانی‌های مهم کارشناسانی است که تنش‌های احتمالی بین المللی در سال پیش رو را دسته بندی کرده اند.

 جهان تنها چند هفته با ۲۰۱۹ فاصله دارد. این در حالی است که چشم‌انداز سال آتی، مملو از جنگ‌های خارجی است که با هم همپوشانی پیدا کرده‌اند. ۱۷ سال از بزرگترین درگیری نظامی آمریکا که ۶ تریلیون دلار هزینه در بر داشت گذشته است. جنگ علیه ترور (جنگ‌های پس از یازده سپتامبر) وارد ۱۸مین سال خود شده و چشم انداز ورود آمریکا به جنگ‌های بعدی روز به روز محتمل‌تر می‌شود.

«شورای روابط خارجی مرکز اقدامات پیشگیرانه نیویورک»، دربار تهدیدها و اختلافات بین المللی که ممکن است به یک درگیری تمام عیار در آینده نزدیک ختم شوند، سناریو‌هایی مختلفی را بررسی کرده که این سناریو‌ها طیفی میان احتمالات و تاثیر بالا تا میانه را در برمی‌گیرد.

دسته اول درگیری‌هایی با احتمال میانه و تاثیر بسیار بالاست. این طیف سه دسته درگیری را در برگرفته است: از سرگیری تنش با شبه جزیره کره بعد از از بین رفتن توافق‌های خلع سلاح هسته‌ای، درگیری نظامی بین ایران و آمریکا یا یکی از متحدان آمریکا بر سر حضور نظامی ایران در درگیری‌های منطقه و حمایت‌های آن‌ها از گروه‌های نیابتی و درگیر‌ی نظامی بر سر اختلافات دریانوردی در جنوب دریای چین بین چین و یکی از کشور‌های جنوب شرق آسیا نظیر برونئی، مالزی، فلیپین، تایوان و ویتنام. این دسته همچنین شامل به وقوع پیوستن یک فاجعه داخلی در آمریکا نیز بوده است. فاجعه نظیر حمله سایبری مخرب به زیرساخت‌های حیاتی و شبکه‌های آمریکا و همچنین حمله تروریستی در خاک آمریکا توسط یک عنصر خارجی یا داخلی آمریکا. در سال ۲۰۱۸ آمریکا تنش‌هایی با ایران و چین داشت. دولت ترامپ ادعا‌های پکن در مورد جنوب دریای چین را به چالش کشید و وارد یک جنگ تجاری تمام عیار با چین شد. در عین حال از توافق هسته‌ای با ایران خارج شد و ایران را به حمایت از گروه‌های شبه نظامی در منطقه و داشتن برنامه موشکی بالستیک خطرناک متهم کرد. از سوی دیگر آمریکا به طور متناقض، طرح صلح با پیونگ یانگ را پیش برد، اما مذاکرات شکننده آن‌ها با کره شمالی برای راضی کردن رهبر این کشور به دست کشیدن از برنامه سلاح‌های هسته‌ای این کشور هنوز به جایی نرسیده است و به نظر می‌رسد قرار است نشست دو جانبه بعدی میان رهبران دو کشور سال آتی انجام بگیرد. در بخش بعدی این گزارش گفته شده برخی از این درگیری‌ها تاثیر میانه و احتمال بالا دارند. یکی از این احتمالات بالا ادامه پیروزی‌های سوریه بر گروه‌های شورشی و جهادی معارض اسد با حمایت‌های ایران و روسیه است.

دومین اتفاق که با احتمال بالا، اما تاثیرات محدود اتفاق خواهد افتاد، تعمیق بحران‌های اقتصادی و بی ثباتی‌های سیاسی در ونزوئلا و ادامه درگیری هی داخلی و افزایش موج مهاجران از این کشور است.

سومین دسته از پیش بینی‌های این گروه درباره سال آتی که به احتمال زیاد رخ خواهد داد بدتر شدن بحران یمن و تعمیق دخالت‌های خارجی در این جنگ داخلی و در آخر افزایش خشونت و بی ثباتی در افغانستان در نتیجه شورش‌های طالبان و سقوط محتمل دولت است. مجلس سنای آمریکا هفته گذشته طرح پایان دادن به حمایت از عربستان سعودی در جنگ علیه شیعیان زیدی در یمن که به انصارالله یا حوثی‌ها معروف هستند را مطرح کرد. این طرح در حالی مطرح شده که انتقادات از محمد بن سلمان بر سر قتل روزنامه نگار عربستانی در کنسولگری این کشور در ترکیه بالا گرفته است و گزارش‌های متعددی نشانگر دست داشتن ولیعهد عربستان در قتل جمال خاشقجی است. دولت ترامپ قصد یک اقدام نظامی علیه دولت چپگرای نیکولاس مادرو در ونزوئلا را نیز دارد. تحریم‌های آمریکا تورم و اعتراضات را در ونزوئلا علیه دولت مرکزی افزایش داده و در این بین روسیه نیز بمب افکن‌های دارای قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای خود را به ونزوئلا ارسال کرده است. روابط تیره میان واشنگتن و مسکو نیز بخش دوم این گزارش را به خود اختصاص داده است. این بخش از نظر کارشناسان کمترین احتمال، ولی بیشترین تاثیر را دارد. جنگ فرضی بین آمریکا و رقبای سنتی‌اش از جمله چین و روسیه در این بخش جا گرفته‌اند. بخش سوم این گزارش درگیری‌هایی با احتمال کم و تاثیر میانه را برشمرده و در میان آن به درگیری در جنوب آسیا میان هند و پاکستان بر سر موضوعات مورد مناقشه همیشگی نظیر کشمیر و بروز یک درگیری میان هند و چین بر سر سرزمین‌های مرزی مورد مناقشه اشاره شده است. 

به گزارش رویداد۲۴ با بودجه پیش بینی شده ۷۲۵ میلیارد دلاری نظامی در آمریکا و ۸۰۰ پایگاه نظامی در سراسر جهان، آمریکا اغلب به طور جدی در همه درگیری‌های جهانی ورود پیدا می‌کند. با این وجود ظرفیت‌های نظامی چین و روسیه افزایش یافته و خستگی مردم آمریکا از د خالت‌های این کشور در جنگ‌های بی پایان خاورمیانه و مخالفت‌های بین المللی با اقدامات ترامپ در منزوی کردن ایران نیز در نهایت پارادایم امنیتی آمریکا را تغییر داده است. همه این عوامل سلطه مطلقه آمریکا را در دینامیک بین المللی زیر سوال برده است.