دوش بگیرید، افسردگی نگیرید

عمومی

 

ویژگی‌های یک حمام آب گرم خوب

دانشمندان معتقدند حمام گرم روزانه حتی به اندازه یک دوش آب‌گرم تاثیری به مراتب عمیق‌تر از ورزش روزانه بر سلامت روح دارد.

به نقل از گاردين، هر چند حمام روزانه براي كودكان توصيه نمي‌شود اما بزرگسالان -به ويژه آنها كه با افسردگي دست و پنجه نرم مي‌كنند- مي‌توانند با خيال راحت پس از پايان كار روزانه زير دوش آب گرم بروند و پيامدهاي مثبت آن را در زندگي‌شان ببينند؛ تاثير بسيار بيشتر و ماندگارتر از ورزش روزانه كه معمولا براي افراد افسرده تجويز مي‌شود.

سيلويا پلات، شاعر و رمان‌نويس آمريكايي بيش از نيم قرن پيش گفته بود «من اطمينان دارم دردهايي هست كه با يك حمام خوب درمان مي‌شود اما نمي‌توانم يك مورد هم نام ببرم.» او كه از افسردگي رنج مي‌برد، اگر 55 سال بيشتر زنده مي‌ماند شايد با خواندن گزارش اين شماره نشريه نيوساينتيست متقاعد مي‌شد كه اگر هر روز يك دوش آب گرم بگيرد، احتمالا بيش از 30 سال زندگي مي‌كرد و از افسردگي هم نجات مي‌يافت.

گرفتن يك دوش آب گرم باعث بالا رفتن دماي بدن انسان و در نتيجه بهبود فعاليت و هماهنگي ساعت زيستي مي‌شود. به اين ترتيب نوسان‌هاي روزانه در رفتار و زيست‌شيمي كه بر هر يك از اعضاي بدن از جمله مغز تاثير مي‌گذارند، آسان‌تر به كاركرد عادي خود مي‌پردازند. دماي بدن در طول روز بالا مي‌رود و شب‌ها پايين مي‌آيد تا انسان خوابي راحت داشته باشد. در اين حالت با ترشح هورمون ملاتونين بدن درمي‌يابد شب فرارسيده و وقت خواب است.

اين فرآيند هماهنگ در بدن انسان‌هاي عادي معمولا در مبتلايان به افسردگي ديده نمي‌شود و ضرباهنگ دماي بدن آنها با تاخيرهايي در حد چند ساعت مواجه است. قرار گرفتن در معرض نور خورشيد تابان در روزها كه ساعت زيستي را تقويت و انسان را براي آغاز كار روزانه ترغيب مي‌كند، كاركردي معكوس در افسرده‌ها دارد و به همين دليل است كه اين گروه معمولا به نور خورشيد واكنش منفي نشان و تاريكي و تنهايي را ترجيح مي‌دهند.

در يك پژوهش تازه، دانشمندان در دانشگاه فرايبورگ آلمان از 45 فرد مبتلا به افسردگي خواستند يكي از اين دو كار را انجام دهند؛ قرار گرفتن روزانه در آب 40 درجه به مدت 30 دقيقه و پس از آن پيچيدن پتو دور خود به مدت 20 دقيقه ديگر يا دو بار در هفته انجام دادن 40 تا 45 دقيقه ورزش‌هاي هوازي. هشت هفته بعد، گروه موسوم به حمام روزانه شش واحد كمتر داروهاي ضدافسردگي استفاده كردند و اين رقم در گروه ورزش هوازي سه واحد كمتر بود.

نتايج اين آزمايش نشان داد داشتن يك حمام گرم روزانه مي‌تواند به تنظيم شدن ساعت زيستي انسان كمك كند. نتايج آزمايش‌هاي ديگر هم حاكي از آن است كه گرفتن يك دوش آب گرم در داشتن خواب بهتر موثر است. رسيدن جريان آب گرم به تمام بخش‌هاي بدن جريان خون را تنظيم مي‌كند به اين شرط كه دماي اتاق خواب نسبتا سرد نگه داشته شود. براي داشتن يك خواب خوب دماي 18 درجه اتاق خواب بسيار مناسب است.

در واقع، يكي از دلايل تاثير حمام آب گرم در درمان افسردگي فراهم كردن زمينه خواب خوب است. هر چند تنظيم كردن ساعت زيستي تنها ويژگي درماني حمام آب گرم نيست. تصور مي‌شود افسردگي به كاهش سطح سروتونين در ملكول‌هاي مغزي ربط دارد و افزايش دماي بدن باعث مي‌شود عملكرد انتقال‌دهنده‌هاي عصبي به ويژه در مغز بهتر شود. هر چه باشد، يك حمام آب گرم آنقدر فايده دارد و كم‌هزينه است كه نتوان از خيرش گذشت.

  • ويژگي‌هاي يك حمام خوبدماي آب حمام بايد اندكي بالاتر از دماي بدن باشد كه حدود 37 درجه است. بنابراين، دماي 40 تا 45 درجه مي‌تواند بسيار مناسب باشد.افزايش زياد و ناگهاني در دماي آب براي سلامت قلب بسيار خطرناك است. از اين رو، كساني كه مشكل قلبي دارند توصيه مي‌شود از گرفتن دوش آب گرم بپرهيزند. اين توصيه به ويژه در روزهاي بسيار سرد الزامي مي‌شود.
  •  
  • دماي فضاي داخلي حمام را هم در نظر بگيريد. يك آزمايش ژاپني نشان داده گرفتن دوش زير آب 41 درجه در فضايي با دماي 25 درجه دماي بدن را بسيار بيشتر بالا مي‌برد نسبت به دوش گرفتن در فضايي با دماي 14 درجه. هر چند اگر كسي بخواهد بلافاصله پس از حمام به خواب برود، بهتر است دماي 18 درجه را انتخاب كند.
  • زماني را براي گرفتن دوش انتخاب كنيد كه حواس‌تان جمع باشد. آرامش و سكوت به شما كمك مي‌كند زودتر تمدد اعصاب كنيد.