نشریه اکونومیست نوشت: طرح پاکسازی شهر مکه از تاریخ اسلام آنچنان کامل اجرا میشود که برخی مشکوک شدهاند که شاید خانواده سلطنتی آل سعود مصمم است کاری را که در قرن هجدهم آغاز شد به پایان برساند
در شهر قدیمی مکه که پر بود از حجره های پرشمار و تاقهای قوسی شکل، هم اکنون شاهزاده خالد بن فیصل آل سعود، فرماندار مکه بر ساخت و ساز بزرگترین طرح ساختمانی خاورمیانه (غرب آسیا) نظارت دارد. آسمان خراشهای سر به فلک کشیده دارند بر بلندای مقدس ترین مکان در اسلام برافراشته می شوند و خانه گرانیتی کعبه را از هر سو فرا میگیرند. حفاران تپه هایی را که زمانی خانههای همسران پیامبر (اعظم)، یاران و خلفای نخست در آن شناسایی شده بود یکی پس از دیگری صاف میکنند و بزرگراهها گرداگرد معبد نو را فرا میگیرند. شرکتهای غولآسای محلی همچون دولت عربستان سعودی مشتاق به ساخت و ساز هستند. شرکت توسعه جبل عمر، کنسرسیومی که از خانوادههای قدیمی مکه تشکیل شده صدها میلیون دلار برای برافراشتن دو برج 50 طبقه در محل خانه قدیمی خلیفه سوم سرمایهگذاری کرده است. به گزارش خبرگزاری صداوسیما به نقل از اکونومیست، مقامهای محلی میگویند تخریب هزینه اجتناب ناپذیری است که باید برای توسعه پرداخت. در سال 1950 پیش از آغاز موج توسعه شهری، 50 هزار زائر گرداگرد خانه کعبه طواف میکردند و مراسم حج را به جا می آوردند. سال گذشته این رقم هفت و نیم میلیون برآورد شد و در فاصله سه سال آینده میخواهند این رقم را دو برابر کنند.
اناس سرافی، معمار و عضو هیئت مدیره شرکت توسعه جبل عمر می گوید: راه دیگری وجود ندارد. چگونه میتوانستیم میلیونها زائر را جذب کنیم؟ مرگ و میر حجاج یکی از پیامدهای تاسفآوری است که در نتیجه ساخت و ساز اتفاق می افتد. در سپتامبر سال 2015، بزرگترین جرثقیل متحرک دنیا روی مسجد اعظم پیامبر سقوط کرد و در نتیجه آن 107 حاجی جان باختند. دو هفته پس آن، چند هزار زائر به علت ازدحام جان خود را از دست دادند و خطر کمبود فضای کافی بیش از پیش آشکار شد.
ملك سلمان بن عبدالعزیز، متولی مکه، افزایش شمار زائران (خانه خدا) را هم اعتبار خود میداند و هم منبعی برای درآمد. بر اساس طرح تحول دولت، درآمد پذیرایی از حجاج تا جایی بالا میرود که با درآمد حاصل از فروش نفت رقابت خواهد کرد. میلیاردها دلار برای ساخت راه آهن، پارکینگ برای هجده هزار دستگاه اتوبوس برای نقل و انتقال زائران و هتل هایی که آنان را اسکان دهند هزینه میشود. هم اینک تاق طلایی شرکت آمریکایی مک دونالد، خارج از دروازههای مسجد اعظم خودنمایی می کند. طرح پاکسازی شهر مکه از تاریخ اسلام آنچنان کامل اجرا می شود که برخی مشکوک شده اند که شاید خانواده سلطنتی آل سعود مصمم است کاری را که در قرن هجدهم آغاز شد به پایان برساند. و آن زمانی بود که آل سعود یاغی و سرکش با عرب های بادیه نشین همدست شدند و ضد عثمانیها قیام کردند. آل سعود اعلام جهاد کرد و برداشت خود را از دین اسلام که وهابیت نام داشت ابتدا در برابر حاکمیت چند مذهبی امپراتوری عثمانی علم کرد و سپس پس از شکستی که در جنگ نخست جهانی متحمل شد وهابیت را با دیگر فرقه های اسلامی شبه جزیره سرشاخ کرد. آل سعود در سال 1924 و پس از پویشی معنوی – قلمرویی که آن را توحید نامگذاری کرده بود مکه را به تصرف خود درآورد. منتقدان از این اقدام آل سعود با نام مائوئیسم اسلامی یاد میکنند. زیرا ترکیب متنوع فرقههای مالکی، شافعی و زیدی را از بین برد و شاخه وهابی را به کرسی نشاند. همراه با لباس سیاه و سفیدی که آل سعود، زنان و مردان را مجبور کرد بر تن کنند ، روسای قبایل نیز محیط شهری را متحول کردند و آن را از گذشته بریدند. آنها چهار منبری را که هر کدام برای یکی از مکاتب اسلام در پای کعبه قرار داده شده بود برداشتند و تنها یک منبر برای مبلغان وهابی قرار دادند. معابد پرشماری که هم شیعیان و هم سنی ها زیارت می کردند را تخریب کردند و از دهها مکان مقدسی که در شهر (مکه مکرمه) وجود داشت تنها کعبه جان سالم به در برد.