دونالد ترامپ که روز جمعه بهعنوان چهلوپنجمین رئیسجمهور آمریکا وارد کاخ سفید میشود، دیروز در گفتوگویی مفصل با روزنامه تایمز لندن نکاتی را مطرح کرد که تا حدودی به شناخت جهان از او و سیاست خارجیاش کمک میکند
اين براي نخستينبار است كه ترامپ با يك رسانه بريتانيايي به گفتوگو مينشيند؛ بريتانيايي كه او خروجش از اتحاديه اروپا را «اتفاقي بزرگ» ميداند. او در اين گفتوگو به مايكل گائو، تحليلگر روزنامه تايمز كه از دولتمردان سابق بريتانياست و خود از حاميان خروج اين كشور از اتحاديه اروپا بود، ميگويد كه پيشبينياش در مورد سرنوشت اتحاديه اروپا چيزي جز «فروپاشي» نيست. او به ناتو، مركل، عراق، افغانستان، سوريه و روسيه هم اشاره ميكند.
- پدربزرگ شما آلماني و مادر شما اسكاتلندي است؛ رابطه آمريكا با كشورهاي اروپايي را چگونه مديريت خواهيد كرد؟
- من هر دوي اين كشورها را دوست دارم. اينها كشورهاي بزرگي هستند. روند جدايي بريتانيا از اتحاديه اروپا بسيار جالب بود. ميدانيد كه من آن را پيشبيني كرده بودم. پوند، واحد پول شما، سقوط كرده است، نه؟ خيلي هم خوب است؛ تجارت در بسياري از نقاط بريتانيا باورنكردني است. من فكر ميكنم برگزيت در نهايت اتفاق بزرگي خواهد بود.
- فكر ميكنيد بالاخره توافق تجاري ميان بريتانيا و آمريكا شكل بگيرد؟
- حتما؛ خيلي زود. من عاشق بريتانيا هستم. تلاشمان را خواهيم كرد كه خيلي زود توافق تجاري ميان 2 كشور را به سرانجام برسانيم. اين توافق براي هر دو كشور خوب است. من بهزودي با ترزا مي ديدار خواهم كرد. او در نامهاي درخواست ديدار را مطرح كرده است.
- بهنظر شما چرا برگزيت اتفاق افتاد؟
- مردم نميخواهند ديگران وارد كشورشان شوند و آن را نابود كنند. ما هم بهزودي مرزهايمان را تقويت ميكنيم. نخستين روز كاري من دوشنبه هفته آينده است؛ در نخستين روز دستور ميدهم مرزها را تقويت كنند. ما نميخواهيم مردم از سوريه وارد آمريكا شوند؛ ما آنها را نميشناسيم. من نميخواهم اشتباهي كه آلمان مرتكب شد را تكرار كنم. من احترام زيادي براي مركل قائلم اما بهنظر من آنچه او انجام داد مايه تأسف است.
- در طول مبارزات انتخاباتي گفته بوديد قصد داريد مانع ورود مسلمانان به خاك آمريكا شويد؛ آيا همچنان اين برنامه را دنبال ميكنيد؟
- خب، در مورد كشورهايي كه درگير مسائل تروريستي هستند، بله. قرار است روي ورود افراد سختگيري زيادي داشته باشيم. الان هيچ روندي براي بررسي افراد پيش از ورودشان به آمريكا وجود ندارد.
- آيا مانع سفر اروپاييها هم ميشويد؟
- خب، احتمالش هست. البته بايد ببينيم. در مورد برخي مناطق اروپا و جهان كه با آنها مشكل داريم، بله. ببينيد من بهخاطر دو موضوع مرز و تجارت است كه رأي آوردهام. ما ارتشمان را هم تقويت ميكنيم.
- اوباما چندي پيش كه به آلمان سفر كرده بود گفت اگر قرار بود در انتخابات پيش رو در آلمان رأي دهد، به آنگلا مركل رأي ميداد. شما هم به او رأي ميدهيد؟ببينيد اينها از اساس نبايد اتفاق ميافتاد. از اساس نبايد به عراق حمله ميشد. اين يكي از بدترين تصميمهاي آمريكا بود؛ حمله به عراق بزرگترين اشتباه تاريخ كشور ما بود. ما خودمان باعث شديم. انگار كه داخل كندوي زنبور سنگ انداخته باشيم. اين يكي از بزرگترين فجايع دوران است. افغانستان و طالبان را ببينيد. من اخيرا گزارشي را ديدم كه خب نميتوانم به شما نشان دهم؛ محرمانه است.
- اول اينكه نميدانم رقيب مركل چهكسي خواهد بود. ضمن اينكه من او را نميشناسم. همانطور كه گفتم احترام زيادي براي او قائل هستم. او رهبر بزرگي است اما به اعتقاد من اشتباه فاجعهباري مرتكب شد. او اجازه داد تعداد زيادي افراد غيرقانوني وارد آلمان شوند. خب، من او را نميشناسم، نميتوانم بگويم به او رأي ميدهم يا نه. او اشتباه بدي مرتكب شد كه براي آلمان گران تمام ميشود. ميشد در سوريه منطقه امني ايجاد كرد. هزينه اين كار خيلي كمتر بود. اصلا چرا هزينهاش را كشورهاي عرب خليجفارس نميدهند؟ پولي كه آنها دارند هيچكسي ندارد.
- دقيقا بگوييد چه اتفاقي دارد در اين كشورها ميافتد؟ تقصير چهكسي است؟ اوباما؟ پاكستان؟
- اوضاع افغانستان خوب نيست. هيچچيز در اين كشور خوب پيش نميرود. 17سال است در افغانستان هستيم؛ ما آن كاري كه بايد انجام ميداديم را انجام نداديم. ارتش ما بسيار بزرگ و قدرتمند است و قدرتمندتر هم خواهد شد اما اجازه نداديم نيروهايمان پيروز ميدان باشند.
- اولويت شما بهعنوان فرمانده كل قوا چه خواهد بود؟
- داعش.
- چطور با داعش برخورد خواهيد كرد؟
- ترجيح ميدهم نگويم. من مثل اوباما يا ديگران نيستم. موصل را ببينيد؛ فاجعه است. آنها از چندماه قبل اعلام كردند قصد دارند به موصل حمله كنند. چرا بايد از قبل اعلام كنيد؟ موصل به يك فاجعه تبديل شد؛ چرا كه از 5 ماه قبل تاريخ حمله را اعلام كرده بودند.
- دليل ترس اروپايشرقي از روسيه و پوتين را ميدانيد؟
- حتما. بله كه ميدانم. خيلي قبل گفته بودم كه ناتو مشكل اصلي است. اولا كه ناتو ديگر منسوخ و كهنه شده است. ناتو سالها قبل پايهگذاري شده و ديگر كارايي لازم را ندارد. كارايي ندارد چون نميتواند مقابل تروريسم ايستادگي كند. دوم اينكه كشورهاي عضو هزينهاي كه بايد بدهند، نميدهند. اينها را كه گفتم، طي 2روز اول حملههاي زيادي به من شد اما رفتهرفته خيليها گفتند كه ترامپ درست ميگويد.
- بريتانيا اما هزينه را ميدهد.
- بله بريتانيا ميدهد. از 22كشور فقط 5كشور هزينه را پرداخت ميكنند.
- آيا از تحريمهاي اروپا عليه روسيه حمايت ميكنيد؟
- بهتر گرد هم جمع شويم و كاري را انجام دهيم كه به نفع همه باشد. آنها روسيه را تحريم كردهاند اما بايد با روسيه به يك توافق خوب برسيم. مثلا كاهش سلاحهاي اتمي بخشي از آن ميتواند باشد. روسها از تحريمها بسيار آسيب ديدهاند اما بهنظر من ميتوان به جايي رسيد كه همه طرفها نفع ببرند.
- هنري كيسينجر جمله معروفي دارد كه ميگويد اگر بخواهيد با اروپا حرف بزنيد، با كدام شماره تماس ميگيريد؟ انتخاب شما كدام شماره است؟
- خب، من ميگويم مركل يكي از مهمترين رهبران اروپايي است. از طرفي بريتانيا را ميبينيد، از طرف ديگر هم اتحاديه اروپا را. به اتحاديه اروپا كه نگاه ميكنيد انگار داريد به آلمان نگاه ميكنيد. اين سازمان به ماشيني براي سواري آلمان تبديل شده است. به همين دليل است كه ميگويم اقدام شما براي خروج از اتحاديه اروپا بسيار هوشمندانه بود. كارتان عالي بود.
- نظرتان در مورد اطلاعاتي كه اخيرا در مورد شما و روسها منتشر شده چيست؟
- من احترام زيادي براي نيروهاي اطلاعاتي و دستگاههاي اطلاعاتيمان قائلم و آنها كار بزرگي انجام ميدهند اما اطلاعات زيادي را هم درز ميدهند؛ اخبار دروغ زيادي منتشر ميشود.
- ولي آنها گفتهاند كه پاي يكي از مأموران اطلاعاتي بريتانيا وسط است؛ شما ميگوييد اشتباه از دستگاههاي اطلاعاتي آمريكاست؟
- اين آدم كسي است كه بايد بيشتر در موردش تحقيق كرد. هرچه او در مورد من گفته دروغ است. او را برخي افراد در ميان جمهوريخواهان و دمكراتها استخدام كردهاند. جمهوريخواهان و دمكراتها هيچ وقت با هم كار نميكنند. چه شده كه اين بار كنار هم قرار گرفتهاند؟ همهاش دروغ است.
- واكنش مركل به سخنان ترامپ: سرنوشت اروپا در دست خود اروپاييهاستوي در پاسخ به انتقادات ترامپ از سياستهاي مهاجرتي او در آلمان گفت: من شخصا منتظر شروع بهكار رئيسجمهور جديد آمريكا هستم. ما با او در همه سطوح همكاري خواهيم كرد. فرانك والتر اشتاينماير، وزيرخارجه آلمان هم در واكنش جداگانهاي به سخنان ترامپ درباره ناتو گفت: سخنان ترامپ عليه ناتو ناقض موضع وزير دفاع پيشنهادي او در جلسه سناست كه همين چند روز قبل برگزار شد. وزيرخارجه آلمان گفت: با اين تناقضها بايد منتظر بمانيم و ببينيم سياست آمريكا چه خواهد بود
- سخنان دونالد ترامپ در مصاحبه با 2روزنامه انگليسي و آلماني با واكنشهاي تند اروپاييها روبهرو شدهاست. آنگلا مركل، صدراعظم آلمان عصر ديروز در كنفرانس خبري مشترك با نخستوزير نيوزيلند، در پاسخ به سؤال خبرنگاري كه از او درباره سخنان ترامپ پرسيد، گفت: سرنوشت اروپا در دست ما اروپاييهاست.