تلاش‌های مسکو برای ورود به بازارهای آسیایی و تلاش برای تنوع بخشیدن به انتخاب شرکای اقتصادی، در واقع یک سیاست کاملاً منطقی با توجه به چشم انداز رشد بازار آسیا است
به نقل از گزارش ریانووستی از الکسی خلِبنیکوف، کارشناس شورای امور بین‌الملل روسیه، زمان دشواری که روسیه به دلیل تحریم‌ها و کاهش قیمت نفت تجربه می‌کند، مسکو را مجبور کرده است تا سیاست جایگزین واردات و بازگشت به سمت شرق را آغاز کند. در عین حال، به نظر می‌رسد که روسیه تلاش می‌کند تا هر دو جایگاه را حفظ کند – به اروپا بی اعتنایی نکرده و روابط با آسیا را برقرار سازد.
در سال های اخیر، روسیه در حال گذار از شرایط دشوار بوده است. کاهش رشد اقتصادی، سقوط قیمت نفت و تحریم های غرب که مسکو را از پول و تکنولوژی ارزان محروم کرده است، استراتژیست‌های کرملین را به سیاستهای جایگزینی واردات، بازسازی زنجیره‌های وارداتی، کاهش وابستگی به صادرات نفت و تمرکز کشور بر آسیا متمایل کرده‌اند.
بر اساس گفته های مسکو، آسیا یک جایگزین به سرعت در حال رشد برای سیستم فعلی غرب گرا در روابط بین المللی اقتصادی و سیاسی است. علاوه بر این، کرملین معتقد است که این سیستم واقعیت های اقتصادی و سیاسی امروز را منعکس نمی کند. به همین دلیل روسیه زمان زیادی را به سرمایه گذاری و تلاش در ایجاد و توسعه روابط قوی بر اساس احترام و منافع متقابل با شرکای آسیایی کرده است. با توجه به “وسواس” اخیر مسکو در چرخش ارتباط خود به سمت منطقه آسیا و اقیانوس آرام، هنوز شک و تردید وجود دارد: آیا می‌تواند این کار را در عوض از دست دادن شرکای غربی خود انجام دهد؟ با این حال، مسکو به نظر می رسد سعی در حفظ دو طرف داشته باشد. کرملین نمیتواند به طور کامل اروپا را کنار بگذارد؛ چرا که اروپا شریک اقتصادی اصلی روسیه (با بیش از 40 درصد سهام در تجارت – به گفته نویسنده) و همچنین یک تامین کننده فناوری است. در عین حال، روسیه در حال ایجاد و توسعه روابط با آسیا است، و به دنبال شرکا و بازارهای جدید است که می تواند به طور بالقوه فعالیت فعلی اقتصادی خود را متنوع کند.
از سال 2015، روسیه یک کلون انجمن بین المللی اقتصادی سنت پترزبورگ در شرق دور کشور – انجمن اقتصاد شرقی ایجاد کرده است، که هدف از آن ایجاد فرصت‌های جدید برای شرکت‌های روسی در شرق و تجارت آسیایی در روسیه است. اگر این دو سایت اقتصادی مهم را مقایسه کنیم، روشن است که کدام یک از آنها مهمتر است. فقط به شرکت کنندگان برجسته هر دو انجمن نگاه کنید. در سال 2018، رهبران چین، ژاپن، کره جنوبی و مغولستان در انجمن اقتصادی شرقی شرکت کردند، در حالی که تنها امانوئل مکرن، رئیس جمهور فرانسه و نخست وزیر ژاپن شینزو آبه، در انجمن بین‌المللی اقتصادی سنت پترزبورگ حضور داشتند. کل مبلغ قراردادهایی که در طول آخرین انجمن اقتصادی شرقی امضا شده بود بیش از 46 میلیارد دلار بود، در حالی که حاصل انجمن بین‌المللی اقتصادی سنت پترزبورگ قراردادهایی به ارزش 38 میلیارد دلار بود.
تقاضا برای پتروشیمی
بازار جهانی فرآورده‌های نفتی از سریعترین رشد برخوردار است و پیش بینی می شود طی پنج سال آینده به میزان قابل توجهی افزایش یابد و رشد سالانه از 1.464 میلیون تن در سال 2015 به 1.708 میلیون تن در سال در سال 2020 و 1.9315 میلیون تن در سال 2026 برسد. علاوه بر این، با توجه به پیش بینی “چشم‌انداز انرژی BP” در سال 2018، پتروشیمی‌ها به سریعترین منابع مورد تقاضا تبدیل خواهند شد. هدایتگر اصلی این رشد، آسیا و بزرگترین مصرف کننده محصولات پتروشیمی – چین خواهد بود.
در روسیه، تولیدات شیمیایی 4.4 درصد (19 میلیارد دلار- به گفته نویسنده) کل صادرات را تشکیل می دهند. خروجی این صنعت در ساختار صادرات کشور پس از مواد معدنی و فلزات جایگاه سوم را به خود اختصاص می دهد. و به نظر می رسد که صنعت کشور می خواهد ظرفیت خود را افزایش دهد.
کارفرما و تاجر سیف‌الدین رُستموف که “متافراکس”، یکی از سه شرکت بزرگ تولید کننده رزین‌های مصنوعی در اروپا، و همچنین بزرگترین تولید کننده و صادر کننده متانول در روسیه، را تحت کنترل دارد، گفت که شرکت وی قصد دارد بیش از 950 میلیون یورو (1.1 میلیارد دلار) در ساخت یک مجتمع شیمیایی در شهرستان گوباخا واقع در منطقه پرم سرمایه‌گذاری کند. این شرکت قصد دارد تا 575 هزار تن اوره، 308 هزار تن آمونیاک و 41 هزار تن ملامین در سال تولید کند. این پروژه بزرگترین سرمایه گذاری شرکت در دهه گذشته است.
در ماه اکتبر سال 2017، “متافراکس” قراردادی به ارزش 388 میلیون یورو (447 میلیون دلار) با شرکت “Swiss Casale SA” (شرکت پیشرو جهانی در ایجاد و صدور مجوز تکنولوژی‌های اختصاصی در تولید آمونیاک، متانول، اوره و ملامین)، امضا کرد ، که خدماتی را برای تهیه اسناد پروژه، دانش فنی، تجهیزات راه‌اندازی و مدیریت ساخت و ساز ارائه خواهد داد. چنین همکاری، وابستگی تولید کنندگان روسی به تامین کنندگان تکنولوژی و مجوزهای اروپایی را تأیید می کند.
علاوه بر این، 40 درصد درآمد “متافراکس” از صادرات به انگلستان، فنلاند، اتریش، آلمان، سوئیس و دیگر کشورها است. بزرگترین مصرف کنندگان محصولات این شرکت کشورهای اروپایی هستند.
در ماه فوریه سال 2018، شرکت رستموف، شرکت مشترک ” Samyang Meta” با شرکت کره‌ای “Sunghong Co” برای گسترش فعالیت‌های خود در منطقه آسیا و اقیانوس آرام تاسیس کرد. جالب اینجاست که “متافراکس” همچنین امیدوار است که از طریق این سرمایه گذاری مشترک، محصولات خود را به بازار اروپا عرضه کند. این امر به طور فزاینده‌ای به تلاش برای پیدا کردن راه های جایگزین برای افزایش حضور خود در اروپا کمک می کند.
با این وجود، تلاش‌های مسکو برای ورود به بازارهای آسیایی و تلاش برای تنوع بخشیدن به انتخاب شرکای اقتصادی، در واقع یک سیاست کاملا منطقی با توجه به چشم انداز رشد بازار آسیا است.
با این حال، این تمایل، اگر چه بسیار جذاب به نظر می‌رسد، اما پیاده سازی آن پیچیده است. علیرغم این واقعیت که اقتصاد روسیه با موفقیت با چالش های اقتصادی پیش رویش عمل کرده است، اما هنوز اصلاحات ساختاری لازم برای حمایت از توسعه اقتصادی بلند مدت کشور را انجام می‌دهد. سیاست «بازگشت به سوی آسیا» به تنهایی نمیتواند تمام مشکلات اقتصادی روسیه را حل کند و مقابله بین مسکو و غرب را خنثی کند. بنابراین، کرملین نباید روابط با آسیا را به ضرر روابط خود با اروپا توسعه دهد. لازم به یافتن راه تعادل سالمی است که به روسیه اجازه دهد تا با موفقیت از هر دو جهت پیشرفت کند.
