مادر ملک نمیرسد آنجا که جای توست
مادر جهان منور از اندیشه های توست
زیبا ترین مکان مقدس که جنت است
جنت با همچو قدسیتش زیر پای توست
مادر واژه مقدس وموجود بزرگیست که از روز جهانی مادر بزرگتر است . به این مناسبت روز جهانی مادر را به مادران گرامی وفرزندان شریف وطن تبریک وتهنیت میگویم .بخصوص به مادران عزیزی که در شرایط نا گوار امنیتی ،فقر ،مرض ، بیکاری ودر میان خون وآتش ، تهدید ارعاب ،اهانت وحشت ،تعصبات ونابرابری های اجتماعی ، بیعدالتی ودیگر مصایب فاجعه بار نفس میکشند ، رستگاری وسلامتی میخواهم .
احترام وحرمت بی پایان بمقام والای مادر ، گرامیداشت از خاطرات فراموش ناشده مادران در واقع حرمت به مقام والای انسان ،عشق به انسان واحترام بمقام انسانی است. چنانچه مادر مظهر مهر ،عطوفت ،محبت ، شهکار خلقت ، چراغ روشن فرزندان ،باغبان جامعه ، مایه ی حیات وزندگی ، متضمن بقای نسل وآموزه هایش کلید سعادت ، دیدارش همچون بهشت وموجودیتش چون کوه بلند ،وقارش چون کهکشان وگرمی اش گرمتر از خورشید ،سلامتی اش ، سلامتی جامعه وقهرش نیز کوه های مهربانی وامید است .
هرقدر در وصف مقام والای مادر بگوییم به ستاره ی نمیرسد در مقام ملکوتی مادر، زیرا مادر همچون بارانی هست که بر تن گلهای زندگی میبارد وبمثابه جریان خون در رگهای فرزندان ، نخستین آموزگار، گوهر نایاب وبلاخره مادر بالا تر از وصف ، که گفته اند مادر اصلاً حاجت به توصیف ندارد زیرا که مادر مادر است ودر عین حال موجودیست که قلم در وصف آن میلرزد واز بیان کامل عظمتش از عجز زیاد اشک میریزد .
شنیدن اسم پرمهر مادر برای هرکسی احساس وانگیزه خاصی دارد برای بعضی ها تلخی محرومیت از مادر وبرای برخی ها شگفته وشور انگیز از موجودیت مادر. زیرا آغوش پر مهر مادر امن ترین جای در جهان ومقدس ترین تجلی جاودان است .
تاریخچه روز مادر: روز مادر در سال یکبار در اکثر کشور های جهان تجلیل میشود. بعد ازدوران یونان باستان در دهه ۱۶۰۰ آیین سنتی هر ساله بر پا میشد که بیکشنبه مادرانه یاد میگردید وپس از آن جایش را کلیسا گرفت .ودر سال ۱۹۰۷ خانمی بنام چارلوس در امریکا جشنی را برپاکرد ودر کلیسایی که مادرش میرفت برپایی وبرگذاری روز مادر را در همان مکان ادامه داد که بیاد وبود مادرش وبمرور زمان نام مادر را بخود گرفت .
اکثر کشور ها روز مادر را در روز های مختلف ماه می تجلیل میکنند بعضی کشور ها روز جهانی مادر را در یکشنبه اول ماه می وبسیاری کشور ها در یکشنبه دوم ماه می وتعدادی از کشور های آسیایی تا دهم ماه می و از ۲۷ تا ۳۰ ماه می تجلیل بعمل می آورند واین موضوع نظر به رویداد های بزرگ تاریخی هر کشوری در رابطه به مادر از قبیل قربانی شدن مادران ، یادرخشندگی در جبهات آزادی خواهی ویا پیشوایی جنبش زنان ومادران بشکل مختلف ثبت تاریخ شده است .
از بنیانگذاران روز مادر میتوان از آنا جاروس نام برد که در تتشکل زنان وخدمت به کودکان نسبت به همه پیشگام است ولی با بیان دیگر در سال ۱۸۵۸ روز کار مادر و اولین روز مادر را در ماه ژون رقم زده اند . جولیا زن صلحدوست در سال ۱۸۷۲ روز خاص را برای مادران وبرای صلح بنیاد نهاد .در امریکا سال ۱۹۲۴ دومین روز ماه می ودر ایران پس از انقلاب اسلامی ۲۵ آذر را بنام روز مادر ودر اکثر کشور ها بنام مریم مقدس ودر برخی کشور های اسلامی وایران روز تولد دختر پیغمبر را بنام مادر ثبت کرده اند .
در سال ۱۹۱۶ ویلسون ریس جمهور امریکا این روز را ملی اعلام کرد .در افغانستان در ۲۴ جوزا روز جهانی مادر را بتجلیل میگیرند .
در کشور عزیز ما قدرت رزمندگی در جبهات آزادی خواهی وآفرینشهای زنان در عرصه های فرهنگی ،اجتماعی تولیدی وصنایع دستی قدامت تاریخی دارد . آزادگی ملالی ها ،زرغونه ها ،زهرا ها ، ثریا ها ودیگرشیرزنان جبهه کاروتولید کمنظیر بوده ودر در مقاطع مختلف تاریخ حماسه ها آفریده اند .
ملکه ثریا
در رابطه به رشد مقام والای مادر در زمان غازی امان اله خان برای نخستین بار ارشاد النسوان وبعد ها میرمنو تولنه وچند مرکز حمایه طفل ومادر ومدارس تعلمی برای زنان در داخل کشور ایجاد وزمینه تعلیمات عالی وتحصیلات در خارج از کشور برای زنان نیز فراهم گردیده بود . پس از یک دوره رکود سیاسی بار دیگر مادران بمنظور رهایی زن از ظلم واستبداد مرد سالاری ورستگاری از جنگ وخشونت را ه مبارزه رهاییبخش را در پیش گرفتند وبه همینمنظور .
در سال ۱۳۴۴ خورشیدی سازمان دموکراتیک زنان افغانستان برهبری دکتوریس اناهیتا راتبزاد تاسیس گردید .ساز مان زنان بخاطرنجات زن از ظلم وبیعدالتی در راه بسیج وتشکل زنان زحمتکش کشور وبمنظور کسب سواد ودانش سیا سی وتوسعه رشد وانکشاف امور فرهنگی در میان زنان شورا های زنان را در مرکز ولایات تاسیس کرد که در یکنیم دهه اخیر تا آغاز رویداد ثور ۱۳۵۷ سازمان دموکراتیک زنان افغانستان رسما بکار خود ادامه داد .فعالیت ترقیخواهانه زنان ومادران زحمتکش در وجود شوراهای شهری وولایتی بخاطر خدمت به قشر زن در مرکز ومحلات گسترش یافته بود.
دکتوریس اناهیتا راتبزاد
پس از آن حزب دموکراتیک خلق افغانستان مطابق به اهداف وپالیسی های انساندوستانه وترقی خواهانه بخاطر رشد وانکشاف سیاسی اجتماعی وفرهنگی جامعه ، قشر زنان را مورد پشتیبانی وحمایت قرار داده چنانچه بخاطر دموکراتیزه ساختن حیات زنان کشور به تامین حقوق زنان وتساوی حقوق با مردان پرداخت ودرمورد پیشبرد تعلیم وتربیه زنان در داخل وخارج کشور زمینه تحصیلات را برای این قشر زحمتکش مساعد ساخت همچنان زنان حق مشارکت در موقف های بالایی دولتی در بخش های معارف وصحت ، سیاست وعلوم ، حق کار واستراحت ،وشرکت در مبارزات آزادی خواهانه واجتماعات ،مظاهرات وحتا در تشکلهای نظامی دفاعی وطن سهم بارزی را ایفا نموده ودر تربیه نسل جوان کشور درخشش خاص ودستاورد های بزرگی داشته اند . زنان در بخش خدامات ژورنالیستی ومطبوعاتی در عرصه آزادی بیان ونظریات وسایر فعالیتهای فرهنگی واجتماعی به حقوق و آزادی های نایل گردیده اند .
واما در عین زمان وبخصوص سالهای جنگ اعلان ناشده توسط عمال پاکستانی هزاران مکتب نسوان کشورتوسط کوردلان بی فرهنگ حریق گردیده ومادران بجرم تدریس ودختران بجرم فراگیری تعلیم وتربیه وفعالیتهای روشنگرانه بشهادت رسانیده شدند . که در نتیجه آن هزاران مادر داغدیده کشور درسوگ فرزندان نشسته وصدها هزار مادر زن دیگر جبراً راهی دیار بیگانه گردیدند .
پس از تحول اخیر سیاسی وبقدرت رسیدن دولت جهادی با از سر گیری جنگهای تنظیمی بر سر قدرت صدها هزار انسان شهید ،معیوب ،معلول و صدها هزاردیگر از وطن روبه
به فرار نهادند . درین دوره وبخصوص زمان طالبان درب مکاتب بروی زنان ودختران کشور در مرکز ومحلات بسته شد وزنان بجرم زن بودن مورد تبعیض وتهدید ، حبس وآزار جنسی وعقدهای اجباری وغیر شرعی حتا خرید وفروش و مورد قاچاق قرار گرفتند .بقرار احصاییه منابع رسمی طی بیست وپنج سال اخیر بیش از بیست هزار زن درافغانستان از فرط جبر ظلم وستم خود کشی کرده است .
بآنکه پس از دوره طالبان ودر یکنیم دهه اخیر بنا به کمکهای مالی جامعه جهانی برای ساختن مدارس ومکاتب دخترانه اقدامات معین صورت گرفت وبنام زنان وزارتی تاسیس گردید وظاهراً مسایل امور زنان را بشکل نمادین به پیش می برند ولی بتناسب نفوس کشور که نیمی از آن را زنان تشکیل میدهد تعداد مدارس و مکاتب زنانه وخدمات درمانی واجتماعی زنان بسیار ناچیز بوده وبشکل نمایشی اجرا میگردد . در محلات نیز زندگی زنان بهبود نیافته زنان ومادران کماکان در زیر سلطه زن ستیزان قرار داشته فرهنگ قبیله یی ومرد سالاری با ناهنجاری های مذهبی وسنتی ، تعصبات جنسیتی تا هنوز دامنگیر زنان است .
یگانه راهی برای نجات زنان ومادران داغدیده کشور وجود دارد همانا آموزش وپرورش بلند بردن سطح فهم ودانش وبخصوص آگاهی سیاسی تشکل دادخواهانه وخردجمعی در یک جنبش وسیع ملی ودر همکاری نهاد های جامعه مدنی واحزاب سیاسی داخواهانه ومبارزه هدفمندانه میسر است تا زنان ومادران گرامی بتوانند با همصدایی ومبارزات دسته جمعی ومتحدانه رهایی خود را از ستم بقایای قرون وسطایی بدست آورند آنگاه از روز جهانی مادر تجلیل واقعی بعمل خواهد آمد .
عبدالو کیل کوچی
