سران دولتهای آفریقایی برای شرکت در نشستی با تمرکز بر چگونگی ایفای نقش بیشتر در حل و فصل درگیریهای گسترش یافته در سراسر این قاره در مقر اتحادیه آفریقا گردهم میآیند
، به نقل از خبرگزاری فرانسه، این نشست دو روزه تحت عنوان “خاموش کردن سلاحها” برگزار میشود و در توضیح آن آمده است که “مقامهای اتحادیه آفریقا به خوبی از ناکامی خودشان برای دستیابی به اهداف مصوب ۲۰۱۳ برای پایان دادن به تمام جنگها در آفریقا تا ۲۰۲۰ آگاه هستند.”
موسی فکی محمد، رئیس کمیسیون اتحادیه آفریقا پیش از این نشست در جمع وزرای خارجه آفریقا، تصویر تاریکی از شرایط امنیتی این قاره به تصویر کشید و به تهدیدهای افراطگرایان که از ساحل تا سومالی گسترش یافته است، اشاره کرد. به گفته او، از دست دادن فرصت “خاموش کردن سلاحها” پیچیدگی شرایط امنیتی در آفریقا را افشا میکند.
تمرکز روی درگیریها در سال جاری نشانگر عبور از چندین سال اجلاس سران است که وقف اصلاحات اتحادیه آفریقا از جمله ساختار بودجه آن و اجرای یک منطقه تجارت آزاد به گستردگی این قاره شده بود. چندین کانون درگیری وجود دارد.
گرچه به تازگی پیشرفتهایی در جمهوری آفریقای مرکزی و سودان ایجاد شده است، درگیریهای مدتدار در کشورهایی نظیر لیبی و سودان جنوبی با بحرانهای جدیدی از کامرون تا موزامبیک آمیخته شده است.
اینطور به نظر میرسد که کریل رامافوزا، رئیسجمهوری آفریقای جنوبی که ریاست اتحادیه آفریقا را از عبدالفتاح سیسی، رئیسجمهوری مصر تحویل میگیرد، از این چالشها مطلع باشد. او در روزهای پایانی ژانویه در سخنانی خطاب به دیپلماتهای مستقر در آفریقای جنوبی هشدار داد، درگیری همچنان مانعی بر سر راه توسعه است.
نالدی پاندور، وزیر امور بینالملل آفریقای جنوبی به خبرگزاری فرانسه گفت، اتحادیه آفریقا باید در مواجه با درگیریها فعالتر باشد نه اینکه کار را به قدرتهای خارجی بسپارد. او افزود: این حقیقت که هر کسی میتواند وارد شود، به معنای این است که شکافی وجود دارد و ما اجازه چنین کاری را میدهیم. بنابراین معتقدم که باید با سرعت عمل بیشتری کار کنیم و زمانی که مسائلی قاره ما را تحت تاثیر قرار میدهند، پاسخگوتر باشیم و مسوولانهتر عمل کنیم.
رئیس کمیسیون اتحادیه آفریقا هم خواستار تمرکز بر ریشههای این درگیریها شد و از رهبران آفریقایی خواست تا “راهکارهای خلاقانهای را دنبال کنند و به راهحل نظامی نگاه واقعبینانهای داشته باشندو آن را با تدابیری بهویژه توسعه ترکیب کنند.”
اگر اتحادیه آفریقا بخواهد نقش مهمی در حل و فصل مناقشات داشته باشد، باید بر اختلافات داخلی و عدم تأمین اعتبار کافی برای مأموریتهای صلحبانی غلبه کند.
یکی از اولویتهای رامافوزا این است که اتحادیه آفریقا نقش بزرگتری در فرایندهای صلح مرتبط با لیبی که از سوی سازمان ملل هدایت میشود، ایفا کند. یک سخنگوی موسی فکی محمد ماه گذشته گلایه کرد که اتحادیه آفریقا عمدتا درباره مساله لیبی نادیده گرفته شده است. اما تلاشهای اتحادیه آفریقا برای اثبات خودش، با اختلافات درون خودش تضعیف شده است.
یک منبع مطلع از نیجریه هم به تازگی توضیح داد که اتحادیه آفریقا همچنان بر سر لیبی اختلافنظر دارد. او تاکید کرد، به عنوان مثال مصر تمایلی ندارد اتحادیه آفریقا مداخله کند؛ ادعایی که قاهره آن را به چالش میکشد. اتحادیه آفریقا همچنین نیاز دارد تا اروپا را متقاعد کرده و فضایی برای فعالیت بیابد.