اردنیها و تحلیلگران هشدار میدهند که طرح مناقشهبرانگیز آمریکا برای صلح خاورمیانه میتواند منجر به از بین رفتن کشور اردن و تبدیل آن به یک کشور فلسطینی شود
به نقل از خبرگزاری فرانسه، جارد کوشنر، داماد دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا قرار است اواخر سال جاری میلادی برای پیشبرد طرح اقتصادی خود که از سوی فلسطینیها رد شده و مورد انتقاد اردنیها قرار گرفته، به خاورمیانه برگردد.
سفیان القضاة، سخنگوی وزارت امور خارجه اردن اظهار کرد: هیچ طرح پیشنهادی- اقتصادی جایگزینی برای یک راهحل سیاسی پایان دهنده به اشغالگری نمیتواند باشد.
اردن یکی از دو کشور عربی است که با اسرائیل معاهده صلح دارد اما در کنفرانس ۲۶-۲۵ ژوئن منامه تنها یک مقام سطح پایین را اعزام کرد.
در شهر امان اعتراضاتی علیه آنچه ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا “معامله قرن” خوانده برپا شده است. خالد العریشه یک اردنی ۶۵ ساله ماه گذشته میلادی در تجمعی در مقابل سفارت آمریکا گفت: این معامله قرن به معنی پایان آرمان فلسطین و محو شدن هویت اردنی خواهد بود. با این طرح اردن بعد از فلسطینیها بزرگترین بازنده خواهد بود.
وداد العارودی یک تظاهرکننده ۸۱ ساله دیگر که خانوادهاش اصالتا متعلق به کرانه باختری هستند، گفت: این معامله به معنی فروختن فلسطینیهاست و برای اردن خطرناک است.
کشور اردن میزبان میلیونها فلسطینی است که در دو موج بعد از تشکیل رژیم جعلی اسرائیل و بعد از جنگ شش روزه ۱۹۶۷ به این کشور سرازیر شدند.
کشور عمدتا بیابانی اردن که دسترسی کمی به منابع داشته و اتکای زیادی به کمک بینالمللی از جمله کمک یک میلیارد دلاری سالانه از واشنگتن دارد، میزبان ۹.۵ میلیون نفر است که بیش از نصف آنها اصالت فلسطینی دارند.
دو سوم آنها شهروندان اردنی هستند در حالی که مابقی به عنوان آواره در نظر گرفته میشوند و بسیاری از اردنیها نگرانند که اگر طرح کوشنر اجرا شود، این آوارگان تبدیل به ساکنان دائمی شده و شهروندی دریافت میکنند.
بیش از دو میلیون فلسطینی در اردن در زمره آوارگان ثبت شده از سوی سازمان ملل هستند.
عریب الرنتاوی مدیر مرکز القدس برای مطالعات سیاسی در امان گفت: اردن نگران است چون این معامله ایده یک کشور فلسطینی مستقل را نادیده میگیرد.
او گفت: این معامله معنایش این خواهد بود که پایداری ملت فلسطین مشروط به مرتبط شدن به نحوی با اردن است و این باعث باز شدن دروازههای جهنم به روی اردن میشود و اردن تحت فشارهای وارد شده بر آن مجبور خواهد شد پذیرای تعداد بیشتری از فلسطینیها شده و به آنها شهروندی اردنی بدهد.
وی افزود: این یک کابوس خواهد بود. اردن در حالی که با نرخ بیکاری ۱۸.۵ درصدی دست و پنجه نرم میکند، ثباتش برای خاورمیانه بیثبات اهمیت دارد. با این حال اردن سال گذشته دستخوش تظاهرات معترضان به وضعیت اقتصادی شد. این کشور علاوه بر میزبانی از میلیونها فلسطینی پذیرای انبوهی از آوارگان کشورهای جنگ زده سوریه و عراق نیز بوده که هر چه بیشتر اقتصادش را تحت فشار قرار دادهاند.
احمد عواد رئیس مرکز “فنیکس” در حوزه مطالعات اقتصادی و انفورماتیک در شهر امان گفت: چشمپوشیدن از حق بازگشت و غرامت آوارگان برای اردن و فلسطینیها خطرناک خواهد بود. او یادآور شد که اکثر اردنیها دارای اصالت فلسطینی بوده و تعداد زیادی از شهروندان کرانه باختری نیز شهروندان اردنی هستند.
اردن تا زمان جنگ ۱۹۶۷ کرانه باختری از جمله قدس شرقی را در کنترل داشت.
کرک سوول از انیستیتوی خدمات ریسک اوتریکا گفت: اردن چارهای به جز رد طرح آمریکا ندارد و تاکنون نیز با قاطعیت آن را رد کرده است. چون اردن را تبدیل به یک کشور فلسطینی میکند.
ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن بارها کنفدراسیون شدن کشورش با فلسطینیها یا صرف نظر کردن از متولی بودن برای اماکن مقدس شهر قدس را رد کرده و آنها را خط قرمز خوانده است.