همانطوریکه از نامش پیداست ، نوروز نوید روشنیایی ها ،گرمی دلها ، گذاز طبیعت از انجماد ویخبندان ، چرخش نوین زمان، فصل بیداری و نوسازی و پیام آور بهاران سبز به پیشواز سال نو میباشد
به این ترتیب نوروز با آرایش زمردین طبیعت آغاز گر جشنهای بهاری نوازشگر گلهای لاله ونسترن وزینت آرای چمنهای رنگین با نغمات مرغان غزلخوان به پذیرایی کشت دهقان ونهالشانی باغبان ورمه های چوپان میرود .
حال ببینیم که قدامت تاریخی نیا کان ما به ظهور ویا شکلگیری جشن نوروزی چه نقش وتاثیری داشته است . نوروز بعنوان یک جشن کهن تاریخی اقوام آریایی ها از کوهای پامیر تا سواحل مدیترانه ، خلیج فارس ، رود سند ، سیستان وتمامی ترکستان زمین با مرکزیت ام البلاد بلخ را در برمیگیرد .
مادامیکه آریایی ها پنجهزار سال قبل از نواحی اکسوس به بلخ مهاجرت کردند پس از حدود دوهزار سال بود وباش به سه استقامت راه مهاجرت را در پیش گرفته به سمت غرب یعنی سرزمین فارس ، شرق یعنی تاجکستان وترکستان شمال آمودریا وبسمت جنوب یعنی جنوب هندوکش تا رود سند که مرکز آن شهر شاهی بگرام بود نقل مکان نمودند وآیین نوروزی را با تمام رسوم ورواجهای آن در منا طق یاد شده انتقال دادند .
جشن نوروزی در زمان آریایی ها به کلمات عید و * یاز *بمعنای نیایش وستایش وپرستش و*ایزد * معنای ستایش شده که ریشه مذهبی نیز دارد .نوروز موهبت آسمانی است که با رسوم زیبایی ،خوشی ، روشن کردن آتش ، رقص وموسیقی ، اسپ سواری ،پهلوانی ، کشت وکار ونهال شانی ونهایتاً جشن دهقان آغاز میگردد .
جشن نوروزی بمثابه روز ملی در زمان آریایی ها همه ساله این روز با افراشتن بیرقها بر فراز تپه های سبز وسریر آراسته بگلها با سخنان پر مهر جمشید در رابطه به کشت وکار ونهالشانی وباغداری واعطای هدایا ی قیمتی بمردم تجلیل میشد .
درین روز نمایش آتش بعنوان گرمی وروشنی ،پهلوانی ابراز شجاعت ،شمشیر بازی وبزکشی بعنوان قوت مندی ، کشت کار ونهال شانی نماد برکت وفراوانی وباریدن باران را پاکی ومایه ی حیات میدانستند .
نوروز بمثابه روزتاریخی وملی تداوم فرهنگ آریایی ها ست .گفته میشود درین روز طلوع وچرخش خورشید به برج حمل ،چرخش زمین بدور محورش، برابری شب وروزویا اعتدال طبیعت ، پیدایش انسان ، نشستن جمشید بر سریر سلطنت وهم چنان در جنبه های مذهبی آن ، نازل شدن جبرییل بسوی پیغمبر، نشست کشتی نوح علیه السلام بزمین ،شکستن بتها توسط ابراهیم خلیل الله ، نازل شدن تورات به موسی وانجیل به عیسی ،یافتن انگشتر حضرت سلیمان وغیره از اتفاقات نوروز خوانده میشود .
طوریکه همه میدانند ، به استقبال نوروز بهاری ، خانه تکانی ،رنگمالی منازل ، تهیه لباس نو، دعوت ها ومهمانی ها ، رفتن داماد بخانه عروس با تحایف ودیدوبازدید نامزادان وسایر خوشی ها برپامیشود . همچنان روز نوروز را با تهییه هفت سین جشن میگیرند . بطور مثال سمنک نشانه قدرت ،سنجد بمفهوم عشق ومحبت ، سکه نماد برکت ،سیب نشانه تندرستی ،سیر به عنوان بارحم بودن ،سرکه نماد رضا ،تخم مرغ نشانه لطف پنداشته میشود .
در وطن عزیز ما افغانستان از همان ازمنه قدیم با برپایی محافل با شکوه ومیله های گل سرخ مزار شریف و رفتن به ارغوان زار ها مراسم بزکشی ،پهلوانی ،نمایش دام ،تخمهای بزری ومراسم نهال شانی ختم وخیرات روفتن به مزارات تجلیل بعمل می آوردند .
اما دوام جنگ چهل ساله نیابتی پاکستان ومداخلات بیشرمانه وبیرحمانه خارجی توام با حملات تروریستی روز مردم را بشام سیه مبدل گردانیده است .چنانچه دهشت افگنان تروریست با اجرای حملات انتحاری سالانه جان صدها انسان بیگنه را گرفته وهزاران انسان دیگر را مجروح وهزاران دیگر را بی خانمان ساخته ودرمناطق تحت تسلط شان نشانه ی از نوروز دیده نمیشود .
وحشیان دور حجر نوروز، این روز باستانی را نیز از مردم گرفته اوضاع عزا داری را در سر تاسر وطن جاری ساختند . در روز نوروز مردمان داغدیده کشور به مزارات شهدای گلگون کفن خود رفته از بام تا شام بشیون زاری می پردازند. دشمنان آدمیت در ساحه تحت تسلط شان زنان وجوانان را بنام آموزشهای مذهبی مغز شویی نموده دختران وحتا کودکان را به برده گی جنسی گرفته آموزش استعمال اسلحه را بالای شان تحمیل کرده ، از درس وتعلیم مکتب ومدرسه محروم میسازند . دشمنان روشنی وانسانیت این اجیران دوره بر بریت در مناطق تحت تسلط خود ، نوروز را حرام پنداشته و در صورت استقبال از آن مردم را مورد مجازات قرار میدهند .
در کشور ما چهل سال قبل جنگ سالاران مذهبی این تیکه داران دین که هست وبود کشور را غارت کردند فابریکات را آتش زدند وزمینهای زراعتی را به مزارع تریاک مبدل ساخته ومردم را بیکار ،بیمار ،فقیر ومحتاج نمودند. همین اکنون هزاران هزار جوان حتی تحصیلکرده بیکار وبی سرنوشت بناچاری خاک وطن را ترک نموده راهی ایران شده واز آنجا جبراً به جنگهای نیابتی سوریه ویمن اعزام میشوند. این بسیار ننگین و شرم آوراست برای کسانیکه زیر پوشش دین بکشور ومردم خود خیانت نا بخشودنی کرده ومیکنند .
وهم اکنون در کنار گماشتگان خارجی ودشمنان افغانستان بخاطر غصب قدرت وثروت همراه با دزدان دریایی بغارت معادن کشور ودارایی های عام المنفعه همراهی کرده و گاهگاهی بر سر جیفه دزدی در جنگ وستیز بر یکدیگر چنگ ودندان تیز میکنند .
در کشوریکه زورمندان داخلی از داخل ، تمامیت ارضی وثروتهای ملی را به معامله رهزنان خارجی گذاشته ومردم فقیر وناتوان وبی سرنوشت را در زیر سا یه ی تفنگ وتهدید گرسنه ومحروم نگهدارند وملتی که در روز نوروز درمزار کشتگان وشهدا به شیون وزاری وعزای عمومی آه وناله میکند ، نوروز چه معنی خواهد داشت ؟ نوروز برای غربا ومساکین ،مظلومین ومحرومین ، یتیمان ، بیوه زنان ومادران داغدیده چه ارمغانی خواهد داشت . کشوریکه دزدان حرفوی اش مال بدست آمده از کمکهای باد آورده خارجی و چپاول دارایی عامه وثروتهای زیر زمینی ورشوت واختلاص وقاچاق مواد مخدره را بنام خدا داده گی تعریف کرده خاک بچشم مردم می پاشند مردمش چگونه روز ونوروزی خواهند داشت ؟
ملتی که دولت محافظه کار ومعامله باز ودست نشانده اش هیچگونه پلان و برنامه یی برای آبادی کشور واشتغال برای مردم و آرامی ورفاه نداشته باشد وبا ادارات غرق بفساد چگونه میتوان از روز نو روز وسال نیکو توقع داشت .
بنا بر آن نجات مردم ازین سیه روزی وبد بختی ورسیدن بروز واقعی نوروز، مستلزم هماهنگی عمومی وهمبستگی سرآسری ملی میباشد که در قدم اول تمام وطنپرستان ترقیخواه وعدالت پسند دریک خط دادخواهانه ملی بدور هم جمع شده جنبش سراسری وگسترده را بسوی نجات وطن رهنمون گردند . زیراکه راه دیگری بجز وحدت وهمکاری وتصامیم جمعی برای نجات وطن از بدبختی حاضر چیزی دیگری در چشم انداز کشور دیده نمیشود . برای اینکه وحدت جمعی ما ضامن پیروزی های جمعی مردم است .
عبدالو کیل کوچی
