ظاهرش ماند بکار با ثمر – گر نباشد در قفا چیزی دگر – عبدالوکیل کوچی
طوریکه معلوم است پروژه پایپ لاین تاپی یا پروژه بزرگ اقتصادی انتقال گاز از کشور ترکمنستان به افغانستان ،پاکستان وهند بتاریخ ۲۳ فبرال ۲۰۱۸ ترسایی با حضور داشت هیاُت بلند پایه ی دولتی چهار کشور افغانستان ،ترکمنستان ، هند وپاکستان در شهر هرات افتتاح گردید .خط این پروژه بدرازنای ۱۸۴۰ کیلومتر با عبوراز خاک افغانستان تا به سرزمین هند شامل بخشهای انتقال گاز ،فایبر نوری ،خط آهن ،و پروژه های زراعتی میباشد که با احداث آن هزاران نفر از اهالی کشور صاحب کار واشتغال خواهند شد .
قرار است که سالانه ۳۳ ملیارد متر مکعب گاز مایع با استفاده ازین پروژه از ترکمنستان صادر شود بگفته منابع خبری وبنقل از آمانوف ریس اجرایی پروژه در سال ۲۰۱۹ انتقال گاز به سر مایه ی ۲۰۰ میلیون دالرپیشبینی شده است وهمچنان بر طبق اخبار داخلی کشور سرمایه گزاری در مجموع پروژه تابه هشت میلیارد دالر میرسد.
آگاهان امور تطبیق پروژه را فرصتی برای بهبود امنیت در منطقه دانسته با این امید ، کشورهایی که از گروه های شورشی حمایت میکنند با تغیر رویکردهای سیاسی مشارکت اقتصادی را در پیش خواهند گرفت . بیقین که احداث پروژه بزرگ ، گام بزرگی در راه ساز و کار زیر ساختار اقتصادی برای کشور جنگزده افغانستان از اهمیت بسزایی برخوردار است که با رعایت اصول وموازین قبول شده بین المللی ،حسن همجواری ،احترام به حاکمیت ،تامین منافع متقابلاًمفید وعادلانه با اراده مشترک روی منافع مشترک در تامین صلح وامنیت ، کشورها را باهم نزدیک وجنوب آسیا را به شمال وصل خواهد ساخت .
لازم بیاد آوریست که طرحهای بزرگ سیاسی واقتصادی ، دفاع از صلح جهانی ورفاه همگانی ، عادلانه ودموکراتیک ، ریشه درگذشته تاریخ کشورما داشته که برمبنای آن رهبران حزب دموکراتیک خلق افغانستان ودولت جمهوری دموکراتیک افغانستان با موضعگیری مثبت و ایفای نقش فعال در قبال صلح جهانی واتخاذ سیاست همزیستی مسالمت آمیز ،حسن همجواری ،احترام متقابل وعدم مداخله ، کشورهای دور ونزدیک جهان وبخصوص همسایگان را سالها قبل به تحکیم روابط دوستانه ،صلح ومصالحه وبجای جنگ به مشارکت اقتصادی فراخوانده وبطور اکید کشورهای همسایه را بجای مداخله به مذاکره وهمکاریهای ثمربخش اقتصادی دعوت کرده وحتا دربابر مداخله ودسایس رژیمهای خودکامه پاکستان و منطقه با خودگذری وفروتنی وپیش کشیدن دست دوستی مطابق به اصول وموازین بین المللی بارها به راه حل سیاسی مسایل افغانستان تاکید داشتند.
ولی بادریغ که گروه های تندرومذهبی با دریافت دالر وکلدارو همچنان وعده های نیل بقدرت سیاسی وبدلیل نداشتن صلاحیت واختیار مذاکره بادولت وقت ، جنگ نیابتی پاکستان ،ایران وحامیان غربی شان را تا بربادی کشوروجاری شدن جوی ها وحمام خون ادامه دادند مال ونوامیس وطن را درزیر پای جرنیلهای پاکستانی وسم ستوران تروریستان عربی والقاعده وطالب وبه تعقیب آن داعش در معرض لیلام قرار داده افغانستان را به جولانگاه تروریزم بین المللی مبدل ساختند .
در حال حاضر برغم نگرانی های جدی به نسبت حضور گروه های مخالف ،آدمکشان حرفوی ،تروریستان پرتاب شده از خارج در مسیر خط پایپ لاین گاز، امید واری هایی بمنظور منافع اقتصادی این پروژه برای چهار کشور زمینه تامین امنیت مشترک پیشبینی میگردد .
درین راستا حکومت غنی تلاش دارد تا حمایت مردم را بدست آورد . مردمی که بادستان خالی وبیدفاع همه روزه قربانی جنگ تحمیلی ونیابتی پاکستان وحامیان بزرگ بین المللی آن میگردند .اما با توجه به عمده بودن ابعاد وعوامل خارجی مسایل افغانستان ، نقش ونفوذ همسایگان وقدرتهای دیگر روی سرنوشت جنگ وصلح در ین کشور برجسته میباشد بگونه مثال
ایالات متحده امریکا : با در نظر داشت موقعیت جیوپلتیک افغانستان امریکا در راستای سیاست جیو استراتیژیک خود درمنطقه بدنبال منافع خود میباشد. بنقل از گزارشنامه افغانستان « یکی از مولفه های ایجاد گروه تروریستی طالب بوسیله شرکت یونیکال دلتا آیل و آی اس آی با مجوز امریکا قاپیدن همین پروژه بود که میخواستند به قیمت رفتن هست وبود مردم افغانستان به آن دست یابند که شکست خورد . موضوع اساسی تر جنگ درحال وقوع وبزرگ در شمال افغانستان است که پروژه تاپی در گرو نتایج دیزاین همین جنگ است . روسیه وامریکا بیش از هر زمان دیگر در شمال افغانستان سوقیات کرده اند » همچنان طوریکه دیده میشود برغم حضور نظامی امریکا وناتو درافغانستان مسایل جنگ وصلح پیچیده تر گشته روز تاروز ابعاد گسترده را بخود میگیرد .و در زیر نظر امریکا ، ناتو وبرخی نیروهای جهادی ، جنگ ونا امنی ،کشتار وحشت وحملات تروریستی بر زندگی مردم سایه افگنده است زیرا شکست داعش در سوریه وعراق ،انتقال وجابجایی آنها درافغانستان همچون متمم گروه های طالب ، تروریستهای عربی ، چچینی وپاکستا نی اوضاع را بد تر از گذشته ساخته ، مدارس ومکاتب را به آتش کشیده مردان را شهید و جوانان را بجنگ مجبور ساخته وکودکان را از درس وتعلیم محروم وزنان را به بردگی کشانده بگروگان میگیرند.
پاکستان : رژیم خونتای پاکستان از بدو تاسیس نکبتبار خود مطابق نقشه استعماری انگریزی ، با افغانستان سر دشمنی داشته و بخصوص از سالهای حکومت محمد داود خان جنگ نیابتی غرب را با تجهیزوتمویل تند روان مذهبی زیر نام اسلام افغانستان را بخاک وخون کشاندند . و در ازای دریافت دالر وکلدار تمام زیر ساختار های اقتصادی ،فرهنگی ومیراث پدران ونیاکان خود را به آتش وخون غوطه ور ساخته نوامیس کشور را در بازارهای پشاور بلیلام رسانده درخت هستی کشور را از ریشه تا شاخچه وبرگ آن به آتش کشیده خاکسترش را جولانگاه عموم تروریستان وهابی واجیران پاکستانی ، چچنی والقاعده ، طالب وداعش ساختند حالا این رژیمهای آزموده شده چگونه میتوانند دوست افغانستان شوند .
ایران : رژیم ملایی ایران پس از تحول سیا سی در آنکشور بیشتر از سه ملیون نفر از سکنه کشور ما را بنام مهمان در اردو گاهای مرگ تجهیز وبه جنگ افغانستان فرستادند ودر تخریب زیر ساختار های اقتصادی وفرهنگی افغانستان از عمال زرخرید پاکستانی دست کم نداشتند . همین رژیم ملایی ایران بود که باتخریب بند ونهار کشورما مانع دوباره سازی بند سلما توسط عمال نوکرمنش خود گردید . همین رژیم ملایی ایران است که برغم دعوی اسلامیت نوجوانان وخورد سالان مهاجر افغانستان را از درس وتعلیم محروم ساخته برخلاف اصول وقوانین بین المللی واعلامیه جهانی حقوق بشر بجنگ یمن ، سوریه وعراق جبراً می فرستند واکنون بقرار خبر مورخ ۲۵ فبرال بی بی سی بنقل از یکی از قوماندان های نیروهای نظامی خارجی در کشورما که ایرانیها درافغانستان طالب میسازند هنوزکه معلوم نیست که افتتاح پروژه یاد شده بمیل ایران باشد .
روسیه : اعزام قطعات محدود نظامی اتحاد شوروی سابق بنا بدرخواست دولت جمهوری دموکراتیک افغانستان جهت خنثی نمودن دسایس وحملات دشمنان افغانستان صورت گرفته و پس از عودت آنها بکشور شان باگذشت بیش از دودهه جنگ با توجه به اوضاع جاری افغانستان بخاطر تامین امنیت و صلح وثبات درکشور همچنان نیازمند کمک های روسیه میباشد ودولت روسیه پیرامون درخواست کمک به افغانستان رایزنی دارد زیرا که گذشته از جنگ داخل کشور، اوضاع اطراف افغانستان نیز خطر ناک توصیف شده است .
برطبق تذکر قبلی بنقل از گزارشنامه افغانستان «روسیه وامریکا بیش از هر زمان دیگر در شمال افغانستان سوقیات کرده اند امکان ورود نیروهای روسی در شمال وجود دارد یعنی فارمول سوریه درینجا قابل تکرار است .سوریه خط اول امنیتی روسیه حساب نمیشد اما مسیر مرزی آمو خط اول منافع داغ روسیه است »
همچنان بنقل از منابع خبری تحت عنوان ( ۲۰ هزار جنگجوی « گرگ تنها » از آسیای میانه ) همزمان افزایش نگرانی از حضور داعش در افغانستان ، یک کار شناس امور تروریزم گفته است که حدود بیست هزار جنگجوی افراط گرا از کشورهای آسیای میانه مظنون اند بگروه های تروریستی منطقه بپیوندند .منابع خبری از قول اندری نوی کوف ریس مرکز ضد تروریزم روسیه به خبر گزاری تاس گفته است که این افراد بیش از همه با گروه های تروریستی داعش یکجا شده بعنوان حمله کننده های فردی وگرگهای تنها عمل میکنند .
طلبان : طالبان که با حملات انتحاری روزانه جان صدها هموطن بیگناه ما را میگیرند ومردم را در عزای عمومی قرار داده و آنها در خط اول تروریزم همقطار تروریستهای دیگرمانند القاعده وداعش ،عربها وچچینی ها بر ضد دولت و مردم افغانستان می جنگند همین طالبها بودند که از مجاهدین سربرون کرده ،داعش وگروهای تروریستی از بطن آنها ظهور کرد . گفته میشود که اخیراً یک گروه به اصطلاح جدا شده طالبان با اعلامیه تامین امنیت پروژه تاپی وخط لوله گاز را متعهد میشوند . قبل از همه با توجه به تجهیزات ومعشیت طالبان آیا این صلاحیت را دارند که بدون اجازه ولینعمت خود بدولت مفتخوار افغانستان بپیوندند ویا چند تا طالب در مقابل سیل تروریستان چگونه بتوانندامنیت ۱۸۴۰ کیلومتر خط لوله گاز را متعهد شود همچنا ن با توجه به ماهیت وخصلت طالبان که در پروژه طالب سازی به ترویج مواد مخدره ، تخریب ، کشتار وسنگسار انسان آموزش دیده وبر ضد هستی وتمدن وفرهنگ عادت کرده اند پس چگونه درین راستا ترک عادت کرده بتوانند ؟
پیوستن یک گروه کوچک طالبان یاد آور تجاربی است که در زمان دولت دموکراتیک ومردمی برخی از گروه های مجاهدین به پروسه صلح آگاهانه وصادقانه می پیوست ولی تعدادی از گروه های مخالف دولت بغرض اکمال سلاح وتجهیزات
موقتاً باکسب اجازه قوماندان بزرگ خود تاکتیکی بدولت پیوسته پس از اکمال وخرابکاری در شهر ها ، از راه آمده پس میرفتند . امید که پروسه پیوست طالبان بدولت چنین چیزی نباشد .
دولت افغانستان : بآنکه قوای مسلح افغانستان برغم کمبودات تجهیزات وسایل پیشرفته وتکنالوژی جنگی ومعشیتی سربلندانه در سنگر دفاع وطن می رزمند ولی تناسب قوتهای خودی ودشمن وضع جنگ را پیچیده تر ساخته بادرد ودریغ که جنگ تلفات قوتهای دفاعی وملکی را در بر دارد . همچنان دولت افغانستان تا هنوز کدام برنامه خاص برای تامین امنیت خط لوله گاز را نداشته وکدام طرح پلانیزه نظامی وحفاظتی در رابطه به امنیت پایپ لاین دیده نمیشود . زیرا قضایای افغانستان طوریکه گفته آمدیم به تصمیم جمعی داخلی وغالباً به عوامل بیرونی بستگی دارد . در حالیکه نقش و نفوذ چندین کشور همسایه ودیگر قدرتها در افغانستان روی منافع همان کشورهای یاد شده مشهود است دولت ع وغ با تمام ضعف جدی وناتوانی آشکارای خود چگونه به حل معمای منافع متضا د وپیچیده کشورهای یاد شده در افغانستان نایل خواهد شد بآنکه بهره برداری تبلیغاتی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری افغانستان را به همراه داشته باشد ولی
اجرای چنین کاری در صورت نبود یک نیروی ریزرفی قوی نظامی مسیر خط با چالشها روبرو خواهد بود .معلوم نیست که تامین امنیت توسط گروه کوچک طالبان وآینده تسلط آنها برچهارولایات در جریان جنگ گروه های دیگر طالبان در مسیر خط لوله گاز وسرباز گیری گروه پیوست شده از ولایات همجوار با کسب مشروعیت زیر نام پروژه تاپی ، پروژه طا لبی ، کشورومنطقه را بگروگان گیرند .
در اخیر امید است تا پروژه تاپی در مطابقت به منافع علیای کشور وفاق ملی ،صلح وهمبستگی به ثمر برسد .
عبدالوکیل کوچی
